شدند، اثر خودش را از دست داد و مردم مسير راه با گرمى از آنان استقبال كردند. [1]

دوران آمادگى‌

دوران سى و يك ساله زندگى امام صادق (ع) همراه جدّ و پدر بزرگوارش، دوران آمادگى آن حضرت براى پذيرش رسالت سنگين امامت در شرايط سخت برخورد عقايد و اصطكاك افكار بود؛ هم از نظر اندوختن تجربه‌هاى علمى و عملى در برخورد با جريانات مختلف سياسى، فكرى و فرهنگى كه در دوران امامت امام سجاد و امام باقر عليهماالسّلام به شكلهاى گوناگون نمود پيدا كرده بود، و هم از نظر يافته‌هاى نفسانى و تهذيب نفس و كمالات معنوى.

امام صادق (ع) از همان دوران كودكى با جديّت و حتّى فزون بر توان سنّى خود، به عبادت خدا روى آورد وبه تهذيب و تزكيه نفس پرداخت؛ چندانكه گاهى مورد منع پدر بزرگوارش قرار مى‌گرفت. او خود، مقام اجتهاد در عبادتش را در دوران نوجوانى چنين تبيين مى‌كند:

«اجْتَهَدْتُ فِى الْعِبادَةِ وَ انَا شابٌّ، فَقالَ لى ابى: يا بُنَىَّ دُونَ ما اراكَ تَصْنَعُ، فَانَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ اذا احَبَّ عَبْداً رَضِىَ عَنْهُ بِالْيَسيرِ» [2]

من در عنفوان جوانى در عبادت كوشش زياد مى‌كردم. پدرم (وقتى اين وضع را ديد) فرمود: پسرم! كمتر از آنچه هم اكنون انجام مى‌دهى، كوشش كن؛ زيرا خداوند وقتى بنده‌اى را دوست بدارد، از او با عمل اندك نيز خشنود خواهد شد.

در جاى ديگر در مورد جدّيت فوق العاده خود در انجام مناسك حج مى‌فرمايد:

«مَرَّبى ابى وَ انَا بِالطَّوافِ وَ انَا حَدَثٌ وَ قَدِاجْتَهَدْتُ فِى الْعِبادَةِ فَرَآنى وَ انَا اتَّصابُّ عَرَقاً. فَقالَ لى: يا جَعْفَرُ، يا بُنَىَّ! انَّ اللَّهَ اذا احَبَّ عَبْداً ادْخَلَهُ الْجَنَةَ وَ رَضِىَ عَنْهُ بِالْيَسيرِ» [3]

من در سن نوجوانى در حال انجام طواف بودم و كوشش زيادى در انجام عبادت‌

[1] - تفصيل داستان را در دلائل الامامة، ص 104-109 و بحارالانوار، ج 46، ص 306-313 مطالعه كنيد

[2] - كافى، ج 2، ص 87

[3] - كافى، ج 2، ص 86