اجتماعى وى اشاره كرديم. اينك گوشه‌هايى ديگرا ز برخوردها و سياستهاى او.

هشام، در ميان خلفاى اموى به سياستمدارى و خشونت معروف است و با توجه به اين دو ويژگى، او را با معاويه و عبدالملك مقايسه كرده‌اند. او با تدبير و تكيه بر قدرت نظامى، بسيارى از قيامها و شورشها را سركوب كرد و مخالفان را به قتل رسانيد. وى هيچ حرمتى براى جان مسلمانان قائل نبود و با كوچكترين بهانه‌اى آنان را مى‌كشت. در اين ميان، شيعيان و پيروان اهل بيت عليهم‌السّلام، بيشترين فشار و ضربه را از سوى وى متحمل شدند. هشام در نامه‌اى به كارگزاران خود فرمان داد بر شيعيان سخت بگيرند و آنان را تحت فشار قرار دهند، به زندان افكنند، آثارشان را محو كنند، خونشان را بريزند و از حقوق بيت‌المال محرومشان كنند. [1]

وى در نامه‌اى جداگانه به فرماندار مدينه، به وى دستور داد بنى هاشم را به بند افكند

و آنان را از بيرون رفتن از مدينه باز دارد. [2]

هشام، علاوه بر صدور اين فرمانهاى عمومى، نسبت به بعضى از شيعيان دستور خصوصى صادر مى‌كرد. وى به فرماندار خود در كوفه دستور داد خانه كميت، شاعر انقلابى و متعهد اهل بيت را ويران كند و زبان و دست وى را به جرم ستايش خاندان پيامبر (ص) و هجو كارگزار خليفه در عراق، ببرد. [3]

در پى صدور اين فرمانهاى مرگبار، كارگزاران جيره خوار هشام در شهرهاى مختلف، نسبت به شيعيان سختگيرى كردند، يوسف بن عمر ثقفى، فرماندار عراق، به حدّى با مردم بدرفتارى كرد كه او را جانشين «حجاج بن يوسف» قلمداد كردند. [4] پيش از او «خالد بن عبداللّه قسرى» به مدت پانزده سال حاكم عراق بود، وى مسيحى زاده بود؛ از اين رو، براى خوشايند مادر مسيحى‌اش، با بيت المال مسلمانان كليسايى در عراق‌

[1] - الشيعة و الحاكمون، ص 114

[2] - همان مدرك، ص 115

[3] - ر. ك: الغدير، ج 2، ص 205 و اعيان الشيعه، ج 9، ص 34

[4] - ر. ك: الاعلام، زركلى، ج 8، ص 243