محدّثان آن بزرگوار به شمار مى‌روند بالغ بر 185 نفر مى‌شود. [1]

در ميان اين گروه، چهره‌هاى برجسته علمى و فقهى فراوانى به چشم مى‌خورد كه بعضى از آنان دراى نوشته‌ها و تأليفات ارزشمندى در زمينه‌ها مختلف علوم اسلامى هستند.

بجاست در اينجا- هر چند به اختصار- از بعضى از شاگردان و راويان آن حضرت ياد كنيم تا ضمن تجليل از اين عزيزان، بعد علمى و تلاش فرهنگى پيشواى دهم عليه السلام بيشتر شناخته شود.

* ايّوب بن نوح‌

«ايّوب» مردى امين و مورد موثق بود و در عبادت و تقوا رتبه والايى داست؛ چندان كه دانشمندان رجال، او را در زمره بندگان صالح خدا شمرده‌اند. وى، وكيل امام هادى و امام حسن عسكرى عليها السلام بود [2] و نزد آن بزرگواران، منزلتى والا داشت. «عمر بن سعيد مدائنى» مى‌گويد: در «صريا» نزد امام هادى عليه السلام بودم كه «ايّوب بن نوح» داخل شد و پيش روى آن حضرت ايستاد. امام عليه السلام دستورى به او داد؛ سپس بازگشت. امام عليه السلام رو به من كرد و فرمود:

اى عمر! اگر دوست دارى به مردى از اهل بهشت بنگرى به اين مرد- ايّوب بن نوح- بنگر! [3]

«ايّوب» داراى تأليفاتى بود و روايات زيادى از امام هادى عليه السلام نقل كرده است. وى به هنگام درگذشت، تنها يكصد و پنجاه دينار از خود بر جاى گذاشت؛ در حالى كه مردم گمان مى‌كردند او ثروت زيادى دارد. [4]

* حسن بن راشد

[1] - ر. ك: رجال الطوسى، ص 409-427. البته همۀ آنان جزو نيكان و ممدوحان نيستند عناصر منفى نيز در ميان آنان وجود دارد

[2] - رجال النجاشى، ص 102

[3] - الغيبه، شيخ طوسى، ص 212

[4] - رجال النجّاشى، ص 102