و همه پليديها را از بدنم برطرف نمايم).

امام عليه السلام فرمود:

مردن، همان حمّام است و آن آخرين چيزى است كه تو را از گناهانت مى‌رهاند و از بديها پاك مى‌سازد؛ و چون تو بر مرگ وارد شوى و قرين آن گردى از هر غم و اندوه و رنجى نجات مى‌يابى و به هر شادى و سرورى نايل مى‌شوى.

بيمار با شنيدن سخنان امام عليه السلام آرام گرفت و به آسانى جان به جان آفرين تسليم كرد. [1]

* توبه نصوح‌

بجز معصومين عليهم السلام همه افراد كم و بيش دچار لغزش و گناه مى‌شوند. راه جبران آن در مكتب اسلام، پشيمانى از گناه و بازگشت بسوى خداست كه در عرف شريعت از آن به «توبه» تعبير مى‌شود. بر اساس دستور صريح قرآن، همگان مأمور و موظّف به «توبه نصوح» يعنى توبه خالص هستند:

(يا ايُّهَاالَّذينَ آمَنُوا تُوبُوا الَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصوُحاً). [2]

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، بسوى خدا توبه كنيد، توبه‌اى خالص.

آنچه- پس از اين فرمان الهى- مهمّ است دانستن معنى و تفسير توبه نصوح است. در روايات اسلامى، تفسيرهاى مختلفى از «توبه نصوح» شده است. آنچه موردنظر ماست بيان امام هادى عليه السلام در اين باره است كه در ذيل مى‌خوانيد:

احمد بن هلال مى‌گويد: از ابوالحسن هادى عليه السلام درباره توبه نصوح پرسيدم. امام عليه السلام در پاسخ من نوشت:

«أَنْ يَكوُنَ الْباطِنُ كَالظّاهِرِ وَ افْضَلَ مِنْ ذلِكَ.» [3]

[1] - معانى الاخبار، ص 290؛ بحارالانوار، ج 6، ص 156

[2] - تحريم (66) آيه 8

[3] - معانى الاخبار، ص 174