3. در سال 252 سپاهيان بغداد به منظور استيفاى حقوق خود عليه حكمران بغداد، «محمّد بن عبداللَّه بن طاهر»، شورش كردند و اجازه ندادند خطيب بالاى منبر به نام «معتزّ» خطبه خواند. والى بغداد وقتى ديد توان مقابله با شورشيان را ندارد، براى جلوگيرى از پيشروى ايشان دستور داد پل شهر را آتش بزنند. در اين ميان، عدّه‌اى كالاهاى فروشگاه‌ها و خانه‌هاى اطراف پل را به تاراج برده و يا به آتش كشيدند. [1]

اندلس‌

«اندلس» در اين دوره هر چند از نظر سياسى و حكومتى مستقل بود، امّا از تاخت و تازهاى گروههاى مختلف مصون نماند. در اواخر حكومت «عبدالرّحمان بن حَكَم» معروف به «عبدالرّحمان اوسط» در اندلس، مسيحيانِ متعصّبِ شهرِ «قُرْطُبَه» شورش كرده و به مقام مقدّس رسالت ناسزار گفتند. اين فتنه همچنان ادامه داشت تا آنكه در سال 240 هجرى در دوران حكومت «محمّد بن عبدالرّحمان» به جنگ سختى ميان مسلمانان «اندلس» و مسيحيان «طُلَيْطُلَه» منتهى شد. در اين نبرد، گروه زيادى از مسيحيان كشته شدند و بيش از هشت هزار سرِ بريده جمع آورى و به شهرها فرستاده شد، و بنابر نوشته مورّخان، رقم كشته‌هاى دو طرف بالغ بر بيست هزار نفر مى‌شد. [2]

در فاصله بين سالهاى 241 تا 254 نيز برخوردها و درگيريهايى ميان نيروهاى حكومتى و شورشيان داخلى، يا فرنگيان و دشمنان خارجى صورت گرفت و تلفات و خسارات و ناامنيهايى در منطقه به بار آورد. [3]

فارس و طبرستان‌

نواحى فارس، طبرستان و ماوراء النّهر از آغاز دوران امامت امام هادى عليه السلام صحنه‌

[1] - تاريخ طبرى، ج 9، ص 356-361

[2] - كامل، ج 7، ص 73

[3] - براى آگاهى بيشتر رجوع كنيد به كامل، ابن اثير، ج 7، صص 80، 90، 162 و 189.