پيروان يزيد هم به او گفتند: اگر حكومت عراق را مى‌خواهى بايد فرماندار لايقى به كوفه بفرستى تا به اين فتنه‌ها پايان بخشد. چون نعمان بن بشير (حاكم كوفه) مرد ضعيفى است و يا خود را به ضعف و ناتوانى زده است. [1]

اين دو نامه، دو اقدام را به دنبال داشت: نامه اوّل مقدّمات حركت امام عليه السلام را به‌سوى كوفه فراهم كرد و نامه دوّم فرماندار قبلى را عزل و عبيدالله زياد را جايگزين آن كرد.

امام حسين عليه السلام هر چند كوفيان را به خوبى مى‌شناخت و بى‌وفايى و تزلزل عقيده‌شان را در زمان حكومت پدر گرامى و برادر بزرگوارش ديده بود؛ ليكن براى اتمام حجّت و اجراى مأموريت الهى، تصميم گرفت به سوى عراق حركت كند؛ مخصوصاً پس از چند ماه اقامت در مكّه فهميد كه يزيد به هيچ وجه از آن حضرت دست بردار نيست و درصورتى كه بيعت نكند قتل وى آنهم در كنار خانه خدا حتمى است.

با اين حال، امام عليه السلام تا روز هشتم ذى‌الحجّه- كه همه حجّاج عازم منى [2] بودند- در مكه ماند و پس از تبديل حج تمتّع به عمره مفرده، با اهل بيت و ياران خود مكه را به‌سوى عراق ترك كرد. [3]

حركت امام عليه السلام در چنين زمانى و از چنين نقطه‌اى كه مردم از راههاى دور براى انجام مناسك حج به اينجا مى‌آيند، كاملًا بى‌سابقه بود و از يك مسلمان عادى غيرمنتظره بود چه رسد به پسر پيغمبر صلى الله عليه و آله؛ به همين دليل در فاصله مدت كوتاهى خبر مسافرت امام عليه السلام شهر مكّه را پر كرد.

امام عليه السلام با سفر ناگهانى و آشكار خود، هم به‌وظيفه خويش عمل كرد و هم به مسلمانان فهماند كه پسر پيغمبر صلى الله عليه و آله حكومت يزيد را به رسميت نشناخته و با او بيعت‌

[1] - مناقب ابن شهر آشوب، ج 4، ص 91؛ بحارالانوار، ج 44، ص 366

[2] - رفتن به منى در روز هشتم مستحب است. در آن زمان به اين حكم استحبابى عمل مى‌شد ولى هم‌اكنون حجّاج‌شيعه روز هشتم يكسره به عرفات مى‌روند

[3] - ارشاد مفيد، ص 281؛ بحارالانوار، ج 44، ص 363، اعلام الورى، ص 227؛ اعيان‌الشيعه (ده جلدى) ج 1، ص 593؛ نهضة الحسين، نوشته هبة‌الدين شهرستانى، ص 65؛ مقتل ابى مخنف، ص 66. ولى از برخى روايات صحيحه استفاده مى‌شود كه آن حضرت مُحْرِم به احرام حج تمتع نشده بود تا تبديل به عمره مفرده كند، رجوع كنيد به وسائل الشيعه، ج 10، باب 7 از ابواب عمره، حديث 2 و 3