امين رسول خدا صلى الله عليه و آله‌

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله پس از اينكه مأمور شد به مدينه هجرت كند، در بين افراد خانواده و قبيله‌اش كسى امين‌تر از على عليه السلام نيافت، از اين جهت او را به جانشينى خود تعيين كرد تا امانت‌هاى مردم را به صاحبانش بازگرداند و قرض‌هايش را ادا كند و دختر گرامى‌اش، فاطمه و برخى ديگر از زنان را به مدينه برساند.

على عليه السلام، پس از انجام سفارش پيامبر صلى الله عليه و آله، به همراه فاطمه، مادر خود، فاطمه، دختر رسول خدا صلى الله عليه و آله و فاطمه، دختر زبير و برخى ديگر به‌سوى مدينه راه افتاد و در «قُبا» [1] به پيامبر اكرم ملحق شد. [2]

پيكار در راه خدا

على عليه السلام به خاطر جانبازى‌ها و از خودگذشتگى‌هايش در راه حق، در ميان ياران پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله بى‌نظير است. وى به جز در غزوه تبوك كه به امر پيامبر صلى الله عليه و آله در مدينه باقى ماند، در تمام غزوات حضور داشت و غالباً در اثر ايثار و فداكارى‌هاى آن حضرت، سپاه اسلام بر سپاه شرك غلبه مى‌نمود. وى با حريفى دست به گريبان نشد مگر اينكه او را از پاى درآورد و هرگز به دشمن پشت نكرد و فرمود: اگر همه عرب براى نبرد با من پشت به پشت يكديگر بدهند من به اين نبرد پشت نمى‌كنم. [3]

بى‌ترديد اگر جانبازى‌هاى اين پيشتاز اسلام نبود چه بسا كفار و مشركان در هر يك از جنگ‌هاى بدر واحد و خندق و خيبر و ... چراغ رسالت را به‌آسانى خاموش كرده و پرچم حق را سرنگون ساخته بودند

اينك گوشه‌اى از فداكارى‌هاى آن حضرت را در دو ميدان نبرد خندق و خيبر مرور مى‌كنيم:

1- دشمنان اسلام از احزاب مختلف دست به دست هم دادند تا يكباره به مدينه بتازند و اسلام را نابود كنند. پيامبر صلى الله عليه و آله به پيشنهاد سلمان فارسى فرمان داد تا در

[1] - قبا در دو فرسخى مدينه، محل سكونت قبيله «بنى عَمرو بن عوف» بود. (معجم البلدان، ج 4، ص 301)

[2] - مناقب ابن شهرآشوب، ج 2، ص 58 و الصحيح من سيرة‌النبى، ج 2، ص 295

[3] - «وَاللّهِ لَوْ تَظاهَرَتِ الْعَرَبُ عَلى قِتٰالى لَمٰا وَلَّيْتُ عَنْهٰا» نهج‌البلاغه فيض‌الاسلام، ص 971