حسن عليه السلام عهده‌دار منصب امامت شد و مدّت امامتش حدود شش سال بود.

تصريحات امام هادى عليه السلام نسبت به امامت فرزندش در كتاب‌هاى تاريخ و حديث شيعه ذكر شده است، به‌عنوان نمونه على بن عمر نوفلى مى‌گويد: در محضر ابوالحسن عليه السلام بودم كه فرزندش محمّد [1] بر ما گذر كرد. عرض كردم: فدايت شوم! آيا اين پيشواى ما پس از شما است؟ فرمود: نه، پيشواى شما پس از من فرزندم حسن است. [2]

وصيت و تنصيص امام هادى عليه السلام درباره امام عسكرى عليه السلام و شايستگى‌هاى فردى آن گرامى- كه از نظر شيعيان نشانه صحّت امامت امام بعدى است- موجب شد همه شيعيان- جز شمارى اندك- امامت آن حضرت را بپذيرند. بنابر نقل سعد بن عبداللّه، جز عده‌اى كه به امامت محمد بن على گرويدند و شمار اندكى كه جعفر بن على را امام خود دانستند، ياران امام هادى عليه السلام به امامت حضرت عسكرى گردن نهادند.

شرايط سياسى‌

پيشواى يازدهم در مدت امامت خود با سه نفر از خلفاى عباسى معاصر بود: معتز، مهتدى (هر كدام حدود يك سال) و معتمد (چهار سال و اندى). دوران زمامدارى سه خليفه ياد شده دوران اوج سلطه تركان بود. خلفا در اين دوره نه تنها ميدان‌دار نبودند، بلكه اسير و بازيچه دست تركان بودند. كشته شدن دو تن از سران ترك به دستور معتز، خشم تركان را عليه دستگاه خلافت برانگيخت و آنان را مصمم به قتل خليفه كرد.

سرانجام در سال 255 بر او شوريده و به قتلش رساندند. [3]

مهتدى، پسر واثق كه بازيچه دست موسى بن بغا بود و در مقابل كارهاى او جز دست‌

[1]- محمد فرزند بزرگ امام بود كه مقامى والا، اخلاقى وارسته و دانشى گسترده داشت چندان كه بعضى از شيعيان او رادر مقام جانشينى پدر مى‌ديدند؛ ولى او در زمان حيات امام هادى عليه السلام درگذشت و هم‌اكنون مزارش در عراق مورد توجه علاقمندان است

[2] - اعلام الورى، ص 350؛ كافى، ج 1، ص 325

[3] - ر. ك. كامل، ابن اثير، ج 7، ص 195