همواره مطيع و فرمانبردار مسكو بوده، سنّت ديكتاتورى پرولتاريايى را بر جامعه خويش اعمال مى‌كردند. رهبران كرملين نسبت به احساسات ملى گرايانه و استقلال خواهى مردم آلمان شرقى، حساسيت خاص داشته و بدون هيچ اغماضى، شورشها و ناآراميها را سركوب مى‌كردند. «اريش هونكر» كه قريب بيست سال (1971- 1989) بر آلمان شرقى حكم مى‌راند، از لحاظ شيوه فرمانروايى، تقريباً سنّت استالينى داشت و از اعطاى هرگونه آزادى سياسى و اجتماعى به ملت دريغ مى‌كرد. اين ملت، علاوه بر آنكه رژيم استبداد و توتاليتر را تحمل مى‌كرد، از مسافرت به آلمان غربى محروم بود. سطح رفاه اقتصادى مردم نسبت به آلمان فدرال، بسيار پايين بود. اقتصاد آلمان شرقى نيز توانايى و شكوفايى لازم را نداشت. حاكميت حزب كمونيست و ارتبادط تنگاتنگ حزب و دولت، امكان فعاليت سياسى افراد غير حزبى را از بين مى‌برد. مجموعه عوامل اجتماعى، سياسى، اقتصادى مزبور، با يك سياست ويژه هونكر توأم شد تا بستر انقلاب اجتماعى آرام را به وجود آورد. [1]

اريش هونكر بعد از آغاز اصلاحات سياسى- اقتصادى گورباچف در شوروى و بروز تحولاتى شگرف در لهستان و مجارستان (همسايه شرقى آلمان شرقى)، بطور قاطع، از انجام اصلاحات پرهيز و جلوگيرى كرد. او حتى از ورود مجله‌هاى روسى (از جمله اسپوتينك) به كشورش جلوگيرى به عمل آورد. هونكر در مراسم جشنهاى چهلمين سال تأسيس جمهورى دموكراتيك آلمان با صراحت و قاطعيت تمام، انجام هرگونه اصلاحاتى را غير ضرورى دانسته و بشدت با آن مخالفت كرد. وى در سخنرانى خود در نشست كميته مركزى حزب در دسامبر سال 1988 اظهار داشت:

هرگونه ترديدى در مورد امكان تغيير سياست اقتصادى آلمان شرقى كاملًا مردود است و اقتصاد برنامه ريزى شده متمركز به عنوان ستون فقرات سيستم باقى خواهد ماند. [2]

مسافرت گورباچف به آلمان شرقى و انعطاف ناپذيرى هونكر، سقوط وى را مهيا

[1] وحدت دو آلمان، على رحمانى و افسانه نظر، ص 95-102، دفتر مطالعات سياسى و بين‌المللى.

[2] همان، ص 97.