قرار گرفته و تسليم خواسته‌هايش مى‌شوند. در واقع، نفوذ بر اذهان، مقدّم بر نفوذ به وسيله عوامل مادى است. [1]

5- جهانى بودن: در نزد پيروان مكتب سياست قدرت، قدرت يك پديده جهانى، عمومى و همگانى است؛ بدين معنا كه جهان، آكنده از روابط بين اشيا، افراد، دولتها و سازمانهاست. در هر رابطه‌اى هم جلوه‌اى از قدرت وجود دارد، يعنى، يك طرف خواهان برترى بر طرف ديگر جهت نيل به آرمانها و تقاضاهايش مى‌باشد. اين جمله معروف كه «همه در پى كسب قدرت هستند» يا «سياست تلاشى است براى كسب قدرت»، در واقع، نشان دهنده واقعيت فوق است.

عوامل متشكله قدرت ملّى‌

قدرت ملّى، مجموعه تواناييهاى يك دولت در راستاى تحقق اهداف و منافع ملّى است. اين تواناييها از عناصر و عوامل متعددى نشأت مى‌گيرد. برخوردارى يك كشور از اين عوامل به هر ميزان، نشان دهنده ميزان قدرت آن كشور مى‌باشد. آنچه كه در زير به عنوان عوامل متشكّله قدرت ملّى مى‌آيد، و به صورت منفك و جداى از يكديگر بحث شده، هرگز بيانگر آن نيست كه در واقعيت و دنياى خارج نيز اين امور از يكديگر جدا هستند، بلكه مقوله بندى اين بحث، تنها به منظور درك آسانتر و فهم بهتر موضوع انجام گرفته است و در دنياى واقع، عوامل تشكيل دهنده قدرت ملّى، كاملًا به هم پيوسته‌اند و به صورت متداخل و ممزوج يافت مى‌شوند.

تحليلگران سياست بين‌الملل آنگاه كه از عوامل قدرت ملّى سخن گفته‌اند، هر يك، تعدادى از اين عوامل را شناسايى و مورد تجزيه و تحليل قرار داده‌اند. نوع طبقه‌بندى و تعداد عوامل تحت هر عنوان نيز متفاوت مى‌باشد؛ به طور خلاصه: وحدت نظرى در اين مورد مشاهده نمى‌شود. [2] در اينجا سعى مى‌شود تا ضمن طرح كامل اين عوامل، تحليلى نسبتاً جامع از آنها ارائه شود

[1] اصول روابط بين الملل و سياست خارجى، ص 193-195.

[2] - روابط بين‌الملل در تئورى و عمل، كاظمى، ص 175-177.