نام کتاب : تاریخ و اصول روابط بین الملل نویسنده : جمالی، حسین جلد : 1 صفحه : 61
پيمان در صدد بود جبهه متحدى با آلمان در برابر انگليس
و فرانسه به وجود آورد تا به خواستههاى خود جامه عمل بپوشاند.
فرجام پيمان چهار جانبه چندان خوشايند موسولينى نبود.
اصلاحاتى كه فرانسه نسبت به مفاد پيمان ارائه داده بود، بطور كامل، بر خلاف مقاصد دولت
فاشيست ايتاليا بود. دولت فرانسه، تصويب پيمان را مشروط به لحاظ كردن پيشنهادات خود
كرد. بنابر اصلاحات فوق، تصميم گيرى در مورد سرزمينهاى دولتهاى عضو جامعه ملل، تنها
با استناد به ماده نوزده ميثاق ملل امكان پذير است. بر اساس ميثاق، تصميم در مورد يك
كشور بدون آگاهى دولتهاى ذى نفع و بدون حضور نمايندگان آن كشور در شوراى جامعه ملل،
بلا اثر مىباشد. بدين ترتيب، پيمانى كه در هفتم ژوئن 1933 در رُم به امضاى نمايندگان
چهار دولت رسيد، متضمن موادى بود كه نشانگر حمايت همه جانبه از جامعه ملل و شوراى اجرايى
آن بود و هرگونه تجديد نظر در قراردادهاى بينالمللى را به اين شورا موكول مىكرد.
[1]
سرانجام، پيمان چهار جانبه در مسير تصويب قانونى خود نيز
دچار مشكلاتى شد دولت فرانسه در تسليم آن به پارلمان تعلل مىورزيد. دولت آلمان، با
شكست مذاكراتش در خصوص تحديد تسليحات با فرانسه، از كنفرانس خلع سلاح ژنو و از جامعه
ملل خارج شد و بطور ضمنى نشان داد كه حاضر نيست مفاد اين پيمان را رعايت كند. پيمان
چهار جانبه به صورت ابزار ضمانت قراردادهاى بينالمللى- از جمله قرارداد صلح ورساى
و لوكارنو- درآمده بود و حال آنكه قصد هيتلر آن بود كه تجديد نظر جدى در اين قراردادها
به عمل آورد. بدين سان، اين پيمان به مثابه فرزندى بود كه مرده از شكم مادر به دنيا
آمده بود.
جبهه استرزا 1935:
اقدام ديگر موسولينى در عرصه اروپا، تشكيل جبهه متحد استرزا،
متشكل از ايتاليا، فرانسه و انگلستان بود. نمايندگان سه دولت فوق، در محلى به همين
نام در شمال ايتاليا گرد هم آمدند تا در قبال سياستهاى توسعه طلبانه هيتلر، جبهه واحدى
ايجاد كنند. اعلاميه شانزدهم آوريل 1935 در پايان كنفرانس استرزا، صراحت داشت كه ايتاليا
به اتفاق بريتانياى كبير و فرانسه، با تمام وسايل مقتضى، با هرگونه نقض
[1] تحولات روابط بين الملل (از كنگره وين تا
امروز)، نقيب زاده، ص 169-171.
نام کتاب : تاریخ و اصول روابط بین الملل نویسنده : جمالی، حسین جلد : 1 صفحه : 61