نام کتاب : تاریخ و اصول روابط بین الملل نویسنده : جمالی، حسین جلد : 1 صفحه : 64
جنگ بدون اعلان رسمى در سال 1935 آغاز شد و سال بعد، آديس
آبابا، پايتخت اتيوپى، به تصرف درآمد. با فروپاشى حكومت «هايله سلاسى»، امپراتور حبشه،
ويكتور امانوئل سوم به عنوان پادشاه ايتاليا و امپراتور حبشه معرفى گرديد. [1]بدين
سان، يك قدرت معظم بدون اعتنا به ميثاق جامعه ملل و خواست جامعه جهانى، به تجاوز و
اشغال يك كشور مستقل اقدام كرد؛ اقدامى كه پيامدهاى قابل ملاحظهاى داشت كه شمهاى
از آنها در پى خواهد آمد.
نخست بايد به اقدامات جامعه ملل اشاره كرد. شوراى اجرايى
جامعه ملل، ضمن محكوم كردن عمليات نظامى ايتاليا در حبشه، آن كشور را متجاوز خواند
و دست به تحريم اقتصادى و تسليحاتى عليه دولت ايتاليا زد؛ البته اين تحريم شامل نفت
نمىشد.
دولت انگليس نيز تهديد كرد كه كانال سوئز را به روى ناوگان
دريايى ايتاليا خواهد بست؛ امّا از ترس همگانى شدن جنگ، از چنين كارى امتناع ورزيد.
موفقيت اقدامات جامعه ملل، بطور كامل به اراده دولتهاى عضو و غير عضو بستگى داشت. در
اين ميان، دولت آلمان، ضمن پشتيبانى از خواسته ايتاليا، تشكيل امپراتورى ايتاليا و
حبشه را در سال 1936 به رسميت شناخت. هيچ مكانيسمى براى نظارت و كنترل سياستها و رويههاى
ساير دولتها وجود نداشت. بدين ترتيب، جامعه ملل در سال 1936، پايان و لغو تحريم عليه
ايتاليا را اعلام داشت. اين آزمايش سخت و مهمى براى سازمان نگهدارنده صلح و امنيت دسته
جمعى بود كه جامعه ملل نتوانست از آن سرافراز بيرون آيد. از اين جهت، پيامد قابل توجه
تجاوز ايتاليا، شكست ترتيبات حفظ صلح جهانى بود. [2]
نتيجه مؤثر ديگر اين جنگ، تشكيل جبهه فاشيست بود. حمايتهاى
هيتلر از برنامههاى موسولينى، اين دو رهبر را به هم نزديك كرد و آنان تا حدودى يكديگر
را درك كردند. موسولينى متوجه شد كه هيتلر نه تنها هيچ خطرى براى ايتاليا محسوب نمىشود،
بلكه مىتوان به عنوان يك دوست و متحد، روى او حساب كرد. اين تفاهم و همكارى در سال
بعد، يعنى 1937، به صورت جبهه متحد فاشيست يا «پيمان ضد
[1] - موسولينى، مك اسميت، ترجمه محمود رياضى،
ص 337-342.