را با كاسه اولش سيراب مى‌كردم (مردم را در گمراهى بيعت اوليه خود وامى‌گذاشتم) و شما مى‌دانيد كه اين دنياتان نزد من از عطسه بُزِ ماده‌اى، خوارتر است. [1]

اميرمؤمنان عليه السلام هدف خود را از جنگ‌ها و زد و خوردهايى كه در راستاى پاسدارى از حكومت اسلامى انجام داد، چنين بيان كرد:

بارخدايا تو آگاهى كه آنچه از ما صادر شد، نه براى ميل و رغبت در سلطنت بود و نه براى به دست آوردن چيزى از متاع دنيا، بلكه هدف اين بود كه نشانه‌ها و آثار دين تو را بازگردانيم و در شهرهاى تو آرامش برقرار سازيم، تا بندگان ستمديده‌ات در امنيت زندگى كنند و قوانين تعطيل شده‌ات، دوباره برپا شود. [2]

از آنچه گذشت، به خوبى روشن شد كه على عليه السلام به رياست همراه با اهداف مادى، بى‌رغبت بود و اين درسى براى پيروان آن حضرت است كه در تصدى پست‌ها به اين مطلب بينديشند كه جامعه را به سوى حق و عدالت سوق داده و از گسترش باطل جلوگيرى كنند و مبادا هدفشان از پذيرش رياست، ارضاى غرايز نفسانى و هوس‌هاى شيطانى باشد كه در پيشگاه خدا مسؤول خواهند بود.

حكومت، امانت الهى‌

اميرمؤمنان عليه السلام به منصب حكومت به عنوان مقامى كه با آن بتوان‌

[1] - نهج‌البلاغه، فيض الاسلام، خطبۀ 3، ص 52

[2] - همان، كلام 131، ص 406-407