عثمان از آنها نظرخواهى كرد. جمعيت ضمن اعلام حمايت از خونخواهى عثمان، برخاستند و با معاويه بيعت كردند و عهد بستند كه در اين راه از مال و جان خود دريغ نكنند.

«جرير» پس از ديدن اين صحنه نزد اميرمؤمنان عليه السلام بازگشت، و آنچه را كه ديده بود گزارش داد و گفت: مردم شام با معاويه بر عثمان گريستند و نسبت به جنگ با شما هم‌عقيده‌اند چون مى‌گويند: على بن ابى‌طالب عثمان را كشته و قاتلان او را پناه داده است. [1]

انگيزه‌هاى سركشى قاسطين‌

حال ببينيم انگيزه معاويه و طرفداران وى براى مخالفت با حضرت على عليه السلام چه بوده است.

الف- كينه‌توزى‌

بنى اميه و در رأس آنان ابوسفيان و فرزندش معاويه پس از آن‌كه با بعثت رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم رياست را از دست دادند، كينه آن حضرت و به ويژه اميرمؤمنان عليه السلام را در دل گرفتند، چرا كه ايشان در جنگ‌هاى صدر اسلام ضربه‌هاى سختى بر بنى‌اميّه وارد ساخته بود. معاويه چنان كينه‌اى از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و سلم به دل داشت كه از عظمت نام پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و سلم رنج مى‌برد.

داستان زير يكى از نمونه‌هايى است كه اين حقيقت را به خوبى مى‌نماياند.

«مطرف بن مغيره» نقل مى‌كند: پدرم با معاويه رفت و آمد داشت و هر وقت به خانه ما مى‌آمد، از هوش و استعداد او سخن مى‌گفت. شبى به خانه ما آمد، ولى از شدت ناراحتى غذا نخورد. گفتم: چرا ناراحتى؟

[1] - مروج الذهب، ج 2، ص 372؛ وقعۀ صفين، ص 31-34