آنگاه به تنظيم صف‌هاى لشكرش پرداخت. معاويه نيز نيروهاى خود را آراست. [1]

امير مؤمنان عليه السلام هنگام آراستن سپاه، خطاب به آنان فرمود:

به جنگ آغاز مكنيد مگر اين‌كه دشمن مبادرت ورزد، زيرا شما بحمداللّه داراى حجّت هستيد و آغازگر بودن آنان حجّت ديگرى است عليه ايشان؛ پس هرگاه آنان را شكست داديد، آن كه گريخته است نكشيد و بر زخميان نتازيد، و عورتى را كشف نكنيد، و كشته‌اى را مُثْلَهْ نسازيد. هرگاه به آنان دست يافتيد وارد خانه‌اى نشويد مگر با اجازه من. اموالشان را نگيريد مگر آن قسمتى را كه در ميدان افتاده باشد. زنان را نيازاريد گرچه شما و رؤسا و نيكانتان را ناسزا گويند؛ زيرا آنان ناتوان و كم خرد هستند .... [2]

پس از آن «مالك اشْتَرْ» را به فرماندهى سواران كوفه، و «سَهْلِ بْنِ حُنَيفْ» را به فرماندهى نيروهاى بصره منصوب كرد. فرماندهى پياده نظام كوفه را به «عمّار ياسر» و پياده نظام بصره را به «قَيْسِ بْن سَعْد» و فرماندهى قاريان كوفه و بصره را به «مِسْعَر بن فَدَكىّ» داد. پرچم را نيز به هاشم مِرْقال سپرد. [3]

در اوّلين روز ماه صفر، سال 37، جنگ ميان دو سپاه آغاز شد. نيروهاى كوفه به فرماندهى «مالك» و نيروهاى شام تحت فرماندهى «حَبيبِ بْن مَسْلَمَهَ» جنگ سختى را شروع كردند كه تا بعد از ظهر ادامه يافت.

[1] - وقعه صفين، ص 203-204

[2] - همان

[3] - كامل ابن اثير، ج 3، ص 294؛ تاريخ طبرى، ج 5، ص 11؛ ولى وقعه صفين، ص 205 نقل كرده: فرماندهى سواره نظام به عمّار و پياده نظام به عَبْدُالله بُدَيْل واگذار شد