نام کتاب : جلوههایی از رفتار علوی نویسنده : رفیعی، علی جلد : 1 صفحه : 163
دارى و به تو خواهد رسيد در حالى كه در رنج و عذابى». [1]
اكنون آن زمان موعود رسيده است. حضرت با اطمينان و تسليم در
برابر آنچه كه رسول گرامى صلى الله عليه و آله پيشبينى كرده بود، فرمود: «لا الهَ
الَّا اللّهُ وَاللّهُ اكْبَرُ؛ تاريخ تكرار مىشود [2]. ... امروز من براى
فرزندان آنان مىنويسم همچنان كه رسول خدا صلى الله عليه و آله براى پدرانشان
نوشت. [3]»
سرانجام، متن قرارداد با حذف عنوان اميرالمؤمنين بگونهاى كه
مورد توافق طرفين بود نوشته شد، كه به برخى از مواد مهمّ آن اشاره مىكنيم:
1- دو طرف، تسليم
حكم خدا در قرآن و سنّت پيامبر صلى الله عليه و آله باشند و آنچه برخلاف حكم قرآن
و سنّت است براى از ميان بردن آن بكوشند.
2- «حَكَمَيْن»
ابوموسى اشعرى و عمرو عاص هستند و بايد- تا زمانى كه از حقّ تجاوز نكنند- جان و
مال و ناموسشان درامان باشد.
3- «حَكَمَيْن» و همه مسلمانان موظّفند حكم موافق قرآن و سنّت
را بپذيرند و بدان عمل كنند.
4-تا زمان حُكْمِ حَكَمَيْن آتش بس برقرار است و هيچيك از دو
طرف حقّ تعرّض به ديگرى را ندارد.
5-داوران مىتوانند براى داورى نقطه متوسّطى بين شام و عراق
را اختيار كنند. و هيچ كس- بجز افرادى كه مورد توافق دو طرف باشند- حقّ شركت در
مجلس داورى را ندارد. مدّت داورى نيز تا آخر ماه رمضان است.
[1] - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص
232، وقعه صفين، ص 508 و الامامة والسّياسة،
ج 1، ص 114
[2] - اين
جمله معادل فرمايش آن حضرت: «سُنَّةً بِسُنَّةٍ» آورده شده است
[3] - فَالْيَوْمَ
اكْتُبُها الى ابْنائِهِمْ كَما كَتَبَها رَسُولُ اللّهِ الى آبائِهِمْ
سُنَّةً وَ مِثْلاً وقعه صفين، ص 508؛ شرح ابن ابى
الحديد، ج 2، ص 232 و تاريخ طبرى، ج 5، ص
52
نام کتاب : جلوههایی از رفتار علوی نویسنده : رفیعی، علی جلد : 1 صفحه : 163