- دشمنان كينه‌توز

امام در ميان مسلمانان، دشمنان كينه‌توزى داشت كه در طول جنگ‌ها، پدران، برادران و بستگان آنان را كشته بود، از آن روز آنان دشمنى و كينه او را سخت به دل داشتند.

در چنين موقعيتى، هرگاه امام از طريق قيام مسلحانه درصدد گرفتن حق خويش برمى‌آمد، آنان به ترويج دروغ و نفاق مى‌پرداختند و مى‌گفتند:

على بين مسلمانان شكاف انداخته است و به نام دين بر ضدّ آن حضرت پيكار مى‌كردند. نتيجه اين پيكار امور ذيل بود:

* ممكن بود امام عليه السلام در نخستين لحظات جنگ، بسيارى از عزيزان و ياران خود را از دست بدهد بدون اينكه حقّ به جاى خود بازگردد.

* در كنار ضايعه فوق طبعاً بسيارى از مخالفان نيز كشته مى‌شدند. در نتيجه، قدرت مسلمانان در مركز رو به ضعف مى‌گراييد.

* بر اثر پيدايش ضعف قدرت مركزى، قبايل دور دست كه اسلام در دل‌هاى آنان به طور كامل رسوخ نكرده بود به صف مرتدان مى‌پيوستند و چه بسا بر اثر قدرت آنان و ضعف رهبرى در مركزى، چراغ اسلام به خاموشى مى‌گراييد.

بيعت‌

بيشتر مورخان نوشته‌اند حضرت على عليه السلام تا پس از رحلت فاطمه عليها السلام با ابوبكر بيعت نكرد. [1]

[1] - براى آگاهى بيشتر مراجعه شود به اسدالغابة، ج 3، ص 222؛ تاريخ يعقوبى، ج 2، ص 126؛ استيعاب، ج 2، ص 244؛ التنبيه و الاشراف، ص 250 و الامامة والسياسة، ج 1، ص 20