عمومى مطرح شد، برخلاف جريان بيعت خلفاى پيشين كه پيشنهاد بيعت در آغاز، عمومى نبود؛ بلكه بيعت ابوبكر، به قول عمر ناگهانى و برخلاف انتظار (فَلْتَةً) انجام گرفت، و تنها از طرف دو نفر مانند عمر و ابوعبيده پيشنهاد بيعت مطرح شد.

خلافت عمر نيز بدون پيشنهاد مردم و با نصب ابوبكر انجام گرفت.

خلافت عثمان نيز از طرف مردم پيشنهاد نشد بلكه تنها با موافقت دو نفر ديگر از اعضاى شوراى شش نفره كه خلفيه دوم آنان را براى اين كار نامزد كرد، تحقّق يافت. [1]

بيعت حضرت على عليه السلام و استقبال مردم با مطالعه قبلى آنان انجام گرفت. برخلاف زمامداران پيش كه مردم فرصت مطالعه و فكر نداشتند؛ بلكه سعى بر اين بود كه هر چه زودتر كار خاتمه يابد تا مبادا در تأخير آن به مانعى برخورد كنند.

مركزى كه براى بيعت انتخاب شد، مسجد بود، تا تمام مسلمانان بتوانند در آن شركت كنند و چنانچه كسى اعتراضى دارد بيان كند. ولى بيعت خلفاى گذشته اين ويژگى را نداشت.

در بيعت امام عليه السلام كسى اجبار نمى‌شد، چنانكه در جريان خوددارى عبدالله بن عمر از بيعت، گفته شده كه مالك اشتر به امير مؤمنان عليه السلام عرض كرد: اجازه دهيد، گردن او را بزنم ولى حضرت نپذيرفت و حتّى ضامن او شد تا كسى به او آزارى نرساند. [2]

[1] - خود عثمان هم از اعضاء شوراى مزبور بود كه به خلافت خود رأى موافق داد

[2] - انساب الاشراف بلاذرى، ج 2، ص 207، تاريخ طبرى، ج 4، ص 428