نام کتاب : جلوههایی از رفتار علوی نویسنده : رفیعی، علی جلد : 1 صفحه : 75
آنها كه از دستيابى به قدرت نااميد شده بودند، به بيعت با
امير مؤمنان عليه السلام مبادرت ورزيدند و به ظاهر از همه سبقت گرفتند.
آنان از پيشى گرفتن در بيعت، مىخواستند توجّه دستگاه خلافت
را به خود جلب كنند، تا از اين راه بتوانند به خواستههاى خود دست يابند. ولى
برخلاف انتظار آنان، امير مؤمنان عليه السلام آنها را با ساير مسلمانان، يكسان و
برابر قرار داد و بدينگونه نقشه آنان نقش بر آب شد. يعقوبى مىنويسد:
طلحه و زبير نزد امير مؤمنان عليه السلام آمدند و گفتند: بعد
از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله بر ما جفا شده است اينك ما را در امر خلافت
شريك بگردان.
امام عليه السلام فرمود:
شما در نيرومندى و پايدارى دو شريك من هستيد و در شدائد و
سختىها دو ياور من. [1]
اين نخستين عامل بدبينى طلحه و زبير نسبت به دستگاه خلافت بود
كه به پيمانشكنى و سرانجام به پيدايش جنگ «جَمَل» منجر گرديد.
دوّمين عامل اين بود كه امير مؤمنان عليه السلام بيتالمال را
در ميان مسلمانان به طور مساوى تقسيم كرد. اين روش عادلانه امام عليه السلام براى
طلحه و زبير قابل تحمّل نبود تا آنجا كه زبان به اعتراض گشودند و سهم خود را از
بيتالمال نگرفتند.
امير مؤمنان عليه السلام آنان را نزد خود فرا خواند و فرمود:
«مگر شما نبوديد كه پيش من آمديد و خواستيد كه زمام خلافت را به دست گيرم، در
[1] - تاريخ يعقوبى، ج 2، ص
179-180 «اَنْتُما
شَريكاىَ فِى الْقُوَّةِ وَالْاِسْتقامَةِ وَ عَوْناىَ عَلَى الْعَجْزِ وَالْاَوَدِ»
نام کتاب : جلوههایی از رفتار علوی نویسنده : رفیعی، علی جلد : 1 صفحه : 75