اسلامى به شمار مى‌رود. البته قرآن براى تربيت معنوى و اخلاقى واژه «تزكيه» و مشتقات آن را به كار برده است، مانند آيه (قَدْ أَفْلَحَ مَن زَكَّاهَا وَقَدْ خَابَ مَن دَسَّاهَا) [1]» و آيه (وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ) [2]

. مراد از تزكيه نفس، پاكسازى آن از رذائل و آراستن آن به فضائل و رشد دادن در جهت صلاح و كمال شايسته است كه همان تربيت دينى است.

در روايات، از واژه‌هاى «تهذيب»، «تأديب»، «تنزيه» و «تطهير» نيز براى تربيت اسلامى استفاده شده است كه همه آنها ناظر به يك حقيقت، يعنى پالايش و تزكيه نفس است. [3]

نكته ديگر آنكه منظور ما از تربيت در اين فصل مفهوم عام آن است كه شامل تعليم نيز خواهد بود؛ چنان كه منظور از ويژگيها، مجموعه‌اى از باورها و عمل است كه خداوند امكان تحقق آنها را در ذات انسان فراهم كرده است و انسان در پرتو تربيت اسلامى و با كمك و راهنمايى مربيان الهى، يعنى پيامبران و امامان معصوم عليهم السلام آنها را در نفس خويش پديد مى‌آورد و بالنده مى‌سازد و در روابط اجتماعى عينيّت مى‌بخشد.

ويژگيها

هر تعليم و تربيتى ويژگيهايى دارد. تعليم و تربيت اسلامى نيز داراى ويژگيهايى است، از جمله:

1. الهى بودن: تربيت اسلامى تربيتى الهى است و ريشه در ايمان و

[1] . شمس (91)، آيه 9 و 10 «هر كس نفس خود را پاك و تزكيه كرد، رستگار شده و آن كس‌كه آن را با معصيت و گناه آلوده ساخته، نوميد و محروم گشته است.»

[2] . سوره جمعه (62)، آيه 2 «.. او آنان را تزكيه مى‌كند و به ايشان كتاب و حكمت مى‌آموزد.»

[3] . آيين تزكيه، ص 20-21