مدارج رشد و كمال، گوى سبقت از ديگر زنان و بلكه مردان ربوده‌اند و نامشان در زمره اسوه‌ها و نقش آفرينان تاريخ به ثبت رسيده است كه به معرفى اجمالى چند نمونه از آنان مى‌پردازيم كه در ميان امتهاى پيشين مى‌زيستند و قرآن بدانان اشاره كرده و يا در شكل‌گيرى، گسترش يا تداوم آيين مقدس اسلام در محضر بنيانگذار آن، حضرت ختمى مرتبت (ص) و يا جانشينان وى نقش داشتند و هر يك از جهتى الگو بودند.

1. آسيه بنت مزاحم‌

آسيه دختر مزاحم و همسر فرعون ستمگر و متكبر مصر بود. او به رغم آنكه در دربار فرعون مى‌زيست و از همه نعمتهاى مادى و دنيايى برخوردار بود، به خداى يگانه ايمان داشت [1] و وقتى حضرت موسى (ع) به پيامبرى رسيد و او معجزه پيامبر الهى را در مقابل ساحران مشاهده كرد، به وى نيز ايمان آورد؛ اما اعتقاد خود را پنهان مى‌داشت.

سرانجام بر اثر پيشامدى [2] فرعون به ايمان وى پى برد و از او خواست تا از پرستش خداى يگانه دست بردارد و او را به خدايى بپذيرد و آسيه را در صورت خوددارى از خواسته وى تهديد به شكنجه و قتل كرد، با اين حال آسيه نپذيرفت.

[1] . بر پايۀ روايتى آسيه هيچ گاه به خداوند كفر نورزيد (سفينة البحار، ج 1، ص 93). طبق‌روايتى ديگر از پيامبر (ص) در دوران پيش از اسلام سه تن هرگز كفر نورزيدند: مؤمن آل فرعون، على بن ابى طالب و آسيه، همسر فرعون. (خصال صدوق، ص 92)

[2] . خلاصۀ اين پيشامد بدين گونه بود كه فرعون دستور داد همسر مؤمن آل فرعون را كه‌آرايشگر دختر وى بود با فرزندانش در تنور آتشى بسوازنند. فرعون وقتى گزارش اين جنايت را براى همسرش آسيه نقل كرد، وى خيلى ناراحت شد و گفت: «واى بر تو! چگونه بر خداى بزرگ جرأت كردى چنين جنايتى مرتكب شوى‌؟!» فرعون با اين سخن متوجه ايمان او شد. (قصص الانبياء، نعمت اللّٰه جزايرى، ص 260-261)