روح حساس و سرشار از عاطفه تازه مولود بيت نبوّت، حضرت فاطمه (س) اثر گذار بود؛ چه آنكه بر اساس نظريّه دانشمندان علوم تربيتى، محيط زندگى و رشد كودك و افكار و احساسات پدر و مادر در روحيات و شكل‌گيرى شخصيت كودك، موثر است.

رخداد شعب ابى‌طالب و محاصره اقتصادى، اجتماعى پيامبر (ص) و بنى هاشم و بنى‌مطلّب از سوى قريش در مدت سه سال و سختيهايى كه رسول خدا (ص) و همراهان آن حضرت در اين مدت متحمل شدند بر مصائب زهرا (س) افزود و او در كنار پدر و مادرش اين همه دشوارى و رنج را تحمل كرد و شايد در همانجا از شير مادر باز گرفته شد و در آن درّه سوزان، راه رفتن آموخت و در ميان فريادها، ناله‌ها و استغاثه‌هاى كودكان گرسنه، لب به سخن گشود. گويى دست تقدير، اين حوادث غمبار را فراروى پاره تن رسول خدا (ص) به نمايش گذاشته است تا ظرف وجودى او را براى تحمل زندگى دشوارتر و شرايط بحرانى‌ترى آماده كند.

جز تلخيها و مرارتها، رخدادهاى ناگوار ديگرى نيز در دوران سيزده ساله مكه پيش آمد كه روح حساس فاطمه (س) را افسرده و جوانه‌هاى اميد را در دلش پژمرده ساخت، از آن جمله مى‌توان مرگ مادرش خديجه و عموى بزرگوار پدرش، حضرت ابوطالب؛ دويارمهربان و حامى دلسوز رسول خدا (ص) را در سال دهم بعثت نام برد. فقدان اين دو شخصيت بزرگ براى مسلمانان به ويژه پيامبر (ص) به قدرى سنگين و غمبار بود كه حضرتش آن سال را «عام‌الحزن» نام نهاد [1] و از آن پس با دشواريها و محدوديتهاى بيش‌ترى از سوى قريش مواجه شد كه تنها صبر و بردبارى فاطمه (س) و دستهاى نوازشگر او در اين زمينه چاره‌ساز بود.

[1] . مناقب آل ابى طالب، ج 1، ص 174، و سيره حلبى، ج 1، ص 347