مى‌دارد و ارواح ديگرى را (كه بايد زنده بماند) بازمى‌گرداند تا سرامدى معيّن. در اين امر نشانه‌هاى روشنى است براى كسانى كه مى‌انديشند.» [1]

و گاهى آفرينش نخستينِ انسان را يادآور شده، آن را نمونه بارزى از امكان خلقت و حيات مجدّد خوانده است:

«او كسى است كه آفرينش را آغاز مى‌كند، سپس آن را باز مى‌گرداند و اين كار براى او آسان‌تر است.» [2]

حضرت على عليه السلام نيز در كلام وحى‌آميز خود فرمودند:

«عَجِبتُ لِمَنْ انْكَرَ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ وَ هُوَ يَرَى النَّشْأَةَ الْاولى‌»؛ [3]

در شگفتم از كسى كه جهان آخرت را انكار مى‌كند، در حالى كه مرحله اول خلقت را مى‌بيند.

اسلام نه‌تنها در بُعد معرفت، بينش و اعتقادات انسان تحوّل بى‌سابقه‌اى پديد آورد، بلكه در كيفيت پرستش و اهداف آن نيز انديشه و روش نوينى ارائه داد و تسليم عقل را با تسليم روح در هم آميخت، پرستش‌هاى بى‌روح را به پرستشى جاندار بدل ساخت و عبادتى در نهايت معقوليت و در اوج معنويت و در كمال لطافت انديشه وضع نمود. نماز و روزه، حج و جهاد، جمعه و جماعت، مسجد و معبد و اذكار و اوراد مترقّى و سرشار از حكمت و معرفت اسلام، شاهد گويايى بر اين مدّعا است. «[4] افزون بر آن، عبادت را پايه عملى زندگى قرار داد و به حيات آدمى رنگ عبادت داد.

مبارزه با تفكّر غير دينى‌

اسلام از بدو ظهور، با هر سليقه و انديشه‌اى كه با تفكر دينى در تضاد و تزاحم بوده مبارزه كرده و با هر گونه ملّيّت‌پرستى و نژادگرايى مخالفت نموده است، هيچ يك از

1) - سورۀ زمر (39)، آيۀ 42.

2) - سوره روم (30)، آيه 27.

3) - شرح غررالحكم و دررالكلم، جمال‌الدين خوانسارى، ج 4، ص 336.

4) - خدمات متقابل اسلام و ايران، ج 1، ص 366.