«آلَةُ الرِّئاسَةِ سِعَةُ الصَّدْرِ»؛ [1]

شرح صدر ابزار اصلى رياست [و رهبرى‌] است.

آنان كه مسؤول امور معنوى‌اند و با روح‌هاى ظريف و خواست‌ها و درك‌هاى مختلف و اخلاق و آداب گوناگون مردم جامعه مواجهند، بيش از ديگران نياز به حوصله دارند. به همين دليل، حضرت موسى‌ عليه السلام اين خصيصه انسانى را از خدا مى‌خواهد:

(رَبِّ اشْرَحْ لى‌ صَدْرى)‌؛ [2]

پروردگارا، سينه‌ام را برايم گشاده گردان.

خداوند به پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله نيز «شرح صدر» داد و در پرتو آن، مقام رفيع بخشيد، مكتب و يادش را جاودانه و نامش را بلند آوازه جهان ساخت:

(الَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ وَ وَضَعْنا عَنْكَ وِزْرَكَ الَّذى‌ انْقَضَ ظَهْرَكَ وَ رَفَعْنا لَكَ ذِكْرَكَ)؛ [3]

آيا ما سينه تو را گشاده نساختيم [و به تو حوصله و آمادگى پذيرش نداديم‌] و بار سنگين تو را از [دوش‌] تو برنداشتيم؛ همان بارى كه سخت بر پشتت سنگينى مى‌كرد و آوازه تو را بلند نساختيم؟

2- اخلاق ستوده‌

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله به هدايت مردم عشق مى‌ورزيدند و از ايمان آوردن آن‌ها بسيار خرسند مى‌شدند و از اين‌كه برخى ايمان نياورده، گمراهند و در كنار چشمه آب معرفت و هدايت، تشنه كام مى‌مانند، حسرت مى‌خوردند و با تمام وجود، ناراحت مى‌شدند، به‌حدّى كه از شدّت تأسّف و اندوه، جان مبارك ايشان به خطر مى‌افتاد. پيام آسمانى حق اين‌گونه به آن حضرت دل‌دارى مى‌داد:

1) - نهج‌البلاغه، حكمت 176.

2) - سورۀ طٰهٰ (20)، آيۀ 25.

3) - سورۀ انشراح (94)، آيۀ 1 - 4.