قرآن كريم اين ماجرا را نقل مى‌كند تا الگويى باشد براى نسل‌هاى آينده در حمايت عملى از دستورات و رهنمودهاى پيشوايان دينى و اثرى جاويد و مجسّم باشد از نقش مردم در مسائلى سياسى اجتماعى:

(وَ عَلَى الثَّلثَةِ الَّذينَ خُلِّفُوا حَتَّى اذا ضاقَتْ عَلَيْهِمُ الْارْضُ بِما رَحُبَتْ وَ ضاقَتْ عَلَيْهِمْ انْفُسُهُمْ وَ ظَنُّوا انْ لا مَلْجَأَ مِنَ اللَّه الَّا الَيْهِ ثُمَّ تابَ عَلَيْهِمْ لِيَتُوبُوا انَّ اللَّهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحيمُ) [1]

(همچنين) آن سه نفر كه (از شركت در جنگ تبوك) بازماندند (و مسلمانان با آنان قطع رابطه نمودند،) تا آن حدّ كه زمين با همه وسعتش بر آنها تنگ شد؛ (حتّى) در وجود خويش، جايى براى خود نمى‌يافتند؛ (در آن هنگام) دانستند پناهگاهى از خدا جز به سوى او نيست؛ سپس خدا رحمتش را شامل حال آنها نمود، (و به آنان توفيق داد) تا توبه كنند؛ خداوند بسيار توبه‌پذير و مهربان است.

3- وحدت و انسجام‌

از ديگر راه‌كارهاى مسلمانان براى پيشبرد آيين توحيد و شكوفايى تمدن اسلامى، وحدت فكرى و عملى بود. آنان على‌رغم اختلافى كه در مسائل داخلى و اصول اساسى داشتند، هيچ‌گاه از دشمن مشترك و اهداف اسلامى غافل نبودند؛ همواره نيروهاى خود را در برابر بيگانگان فشرده و يكپارچه كرده، مراقب بودند تا دشمنان از اختلاف آن‌ها سوء استفاده نكنند و تيشه به ريشه اسلام نزنند.

امام على عليه السلام با آن‌كه مى‌توانستند براى احياى حق ولايت خود، دست به شمشير ببرند و نهضتى عظيم بر پا كنند، ولى به‌دليل مصالح كلى اسلام و حفظ وحدت و يكپارچگى مسلمانان و براى آن‌كه تازه مسلمان‌ها از دينشان برنگردند و دشمنان به اسلام نوپديد نتازند، از حق مسلّم خود صرف‌نظر كردند، بلكه حتى در مواردى، با قاطبه مسلمانان و خلفاى راشدين هميارى مى‌نمودند و به كمك فكرى آن‌ها مى‌شتافتند و

1) - توبه (9)، آيۀ 118.