بايد هميشه پر مى‌بود تا مخارج جنگ و هزينه تجملات دربار و درباريان را تأمين كند. ازآنجا كه اقتصاد ايران در آن روزگار برپايه كشاورزى بود، طبقه چهارم جامعه كه شامل رعايا و كشاورزان مى‌شد بايد آن هزينه‌هاى سنگين را تأمين مى‌كرد. شاهان ساسانى در راستاى برآورده شدن اميال خود به هيچ كس حتى فرماندهان ارشد نظامى خود رحم نمى‌كردند. خسرو پرويز پس از يك شكست نظامى از دولت روم تمام سرداران خود را كشت. او بسيارى از اموال و داراييهاى ايران را صرف لشكركشيهاى بى‌حاصل كرد و تعداد بى‌شمارى از سپاهيان ايران را تلف ساخت. «1»

فساد مالى در بين درباريان شيوع داشت. علاوه بر ماليات هدايايى به نام آيين، گرفته مى‌شد كه تحفه‌هاى اجبارى عيد نوروز از آن جمله بود. «2» در گرفتن مالياتها سختگيرى شديدى مى‌شد. انوشيروان- كه به غلط عادل خوانده شده است- براى هر منطقه‌اى مالياتى مخصوص معين كرد. يكى از دبيران به وى گوشزد كرد كه مردم در هنگام خشكسالى قادر به پرداخت آن نخواهند بود. خسرو دستور داد تا آن قدر بر سر و مغز آن بيچاره كوفتند تا جان سپرد. «3»

در مخزن الاسرار نظامى حكايتى آمده است كه وسعت ستمگرى شاهان ساسانى را نشان مى‌دهد. در اين داستان، جغدى براى كابين دخترش از خواستگار، چند ده ويرانه مى‌خواهد. او مى‌پذيرد و اظهار مى‌دارد كه جاى نگرانى نيست و با عملكرد خراج‌بگيران، صدها ده ويرانه خواهد داد. «4»

كاخهاى بزرگ و متعدد شاهان ساسانى، نشانگر وسعت ستمى است كه بر مردم مى‌رفت. كاخ فيروزآباد در جنوب شرقى شيراز، طاق كسرى كه انوشيروان در آنجا بر تخت زرين مى‌نشست، كاخ خسرو در قصر شيرين و طاق بستان از نمونه كاخهايى است كه به دست ساسانيان ساخته شد. «5» اين كاخها جلال و شكوهى وصف ناشدنى داشتند.

---------------

(1) . تاريخ ايران باستان، ص 225-227

(2). تاريخ اجتماعى ايران، ج 1، ص 678

(3) . تاريخ طبرى، ج 2، ص 702

(4) . تاريخ اجتماعى ايران، ج 1، ص 643

(5). تاريخ ايران، سرپرسى سايكس، ترجمۀ فخر داعى گيلانى، ج 1، ص 452. - تاريخ اجتماعى ايران، ج 1، ص 222