كسانى كه تا ديروز، قلاده تقليد به گردن داشتند، رايت امر به معروف و نهى از منكر به دست گرفته، با شمشير علم به جنگ جهالت و جمود برخاستند.

قرآن كريم مى‌فرمايد:

(كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلْنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللّهِ) «1»

شما نيكوترين امتى هستيد كه برون آورده شد براى مردم، به نيكى امر مى‌كنيد و از بدى نهى مى‌كنيد، و به خداوند ايمان مى‌آوريد.

بارى، دشوارى بزرگ رسول خدا (ص) اين نبود كه مشركان حضرتش را مى‌آزردند، بلكه دشوارى بزرگ، جهالت و پنبه در گوش نهادن مردم براى پرهيز از شنيدن قرآن كريم بود كه رسول خدا (ص) را رنج مى‌داد. آن حضرت بايد پنبه را از گوشهايشان در مى‌آورد تا سخن خدا را بشنوند و اين كار بسختى انجام شد.

آماده‌سازى براى انقلاب‌

كار مهم ديگرى كه رسول خدا (ص) در دوران اختناق انجام داد، زمينه‌سازى براى تحقق انقلاب بود، توضيح اينكه براساس تعاليم قرآن كريم، خداوند وضع هيچ ملتى را دگرگون نمى‌كند تا آنكه خود بخواهند زمينه آن را آماده سازند.

قرآن كريم مى‌فرمايد:

(انَّ اللَّهَ لا يُغَيَّرُ ما بَقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا ما بِانْفُسِهِمْ) «2»

خداوند حال هيچ قومى را دگرگون نخواهد كرد، تا خود آن قوم خودشان را دگرگون كنند.

گرچه اراده خداوند بر اين قرار گرفته بود كه پرچم اسلام در جزيرة العرب برافراشته شود، اما تحقق اين كار بايد بوسيله مردم خود آن سرزمين صورت مى‌پذيرفت. بايد اندك مؤمنان در مكه رنج فراوان ببينند تا در مدينه با استوارى هر چه تمامتر براى ايجاد دگرگونى قيام كنند. مؤمنان در مكه چونان فولاد، آبديده شدند و شمشيرى كه

---------------

(1) . آل عمران، آِیه 110

(2) . رعد، آِیه 11