پيامبر خدا (ص) بااين فولاد ساخت زره كفر و شرك را دريد، سپر جهالت را دو نيم كرد و كلاه خود انكار را شكافت. آغاز حركت بنيان‌كن رسول خدا (ص) با همان عده اندكى بود كه در دوره فشار و اختناق، صبر پيشه كردند، استقامت ورزيدند و خداوند نيز غم و اندوه را از آنان برد تا با نشاط، در راه تحقق اراده خداوند گام برداشتند.

ترسيم ايدئولوژى نوين‌

جهانى كه عرب جاهلى در آن زندگى مى‌كرد، جهانى مادى بود كه به زندگى چند روزه دنيا محدود مى‌شد و تلاش او از تأمين نيازهاى مادى زنگى فراتر نمى‌رفت. تغيير اين ايدئولوژى مادى از كارهاى بسيار مهمى بود كه در دوران اختناق صورت پذيرفت.

آيه‌هاى مَكّى نشانگر همين حقيقت است. اين آيه‌ها ايدئولوژى اسلامى را ترسيم كرده، افقى از عالم غيب به روى انسانيّت گشوده است. قيامت و چگونگى آن، حشر و حسابف برزخ، بهشت، دوزخ و جاودانگى از جمله مفاهيمى هستند كه در آيه‌هاى مكى آمده است. به چند نمونه از اين آيه‌ها توجه كنيم:

(لَا أُقْسِمُ بِيَوْمِ الْقِيَامَةِ* وَلَا أُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَةِ* أَيَحْسَبُ الْإِنسَانُ أَ لَّن نَجْمَعَ عِظَامَهُ* بَلَى‌ قَادِرِينَ عَلَى‌ أَن نُّسَوِّيَ بَنَانَهُ) «1»

سوگند به روز رستاخيز و سوگند به وجدان بيدار و ملامتگر (كه رستاخيز حق است). آيا انسان مى‌پندارد كه هرگز استخوانهاى او را جمع نخواهيم كرد. آرى، تواناييم بر اينكه سرانگشتانش را بياراييم.

(إِنَّ يَوْمَ الْفَصْلِ كَانَ مِيقَاتاً* يَوْمَ يُنفَخُ فِي الصُّورِ فَتَأْتُونَ أَفْوَاجاً ... إِنَّ جَهَنَّمَ كَانَتْ مِرْصَاداً* لِلطَّاغِينَ مَآبَاً ... إِنَّ لِلْمُتَّقِينَ مَفَازاً* حَدَائِقَ وَأَعْنَاباً ... يَوْمَ يَقُومُ الرُّوحُ وَالْمَلَائِكَةُ صَفّاً لَّا يَتَكَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ وَقَالَ صَوَاباً) «2»

همانا روز جدا شدن وعده‌گاهى است. روزى كه در صور دميده شود و دسته‌دسته به

--------------

(1) . قيامت، آيات 1-4

(2) . نباء، آيات 17-38