ابو ايّوب انصارى‌

«خالد بن زيد» مشهور به ابوايوب انصارى، از اصحاب پيامبر (ص) و ياران امام على و امام حسن عليهماالسلام بود. او در بيعت سرنوشت ساز عقبه دوّم حضور داشت و بعد از هجرت پيامبر اكرم (ص) به مدينه افتخار ميزبانى رسول خدا را پيدا كرد. [1] رسول خدا (ص)، ميهمان ابوايوب بود تا زمانى كه مسجد و خانه خود را ساخت.

رسول خدا (ص) در عقد اخوتى كه بين مهاجر و انصار ايجاد كرد، ابوايوب را با «مصعب بن عُمير» اولين مبلّغ اسلام در مدينه، برادر قرار داد. [2]

ابوايوب، هنگام عقد ازدواج حضرت زهرا (س) و امام على (ع)، گوسفندى را به رسم هديه تقديم رسول خدا (ص) كرد و با اين هديه محبت و علاقه خود را به پيامبر (ص) و اهل‌بيتش ابراز داشت. [3]

او در زمره پنج تن از انصار بود كه در زمان پيامبر (ص) قرآن كريم را جمع‌آورى كردند [4] و نيز در سركوب منافقان در دوره رسالت نقش ويژه‌اى داشت؛ چنانچه به دستور پيامبر (ص)، منافقان را كه در مسجد در حضور پيامبر آهسته با هم سخن مى‌گفتند، با قوه قهريه از مسجد بيرون انداخت [5] و عبداللَّه بن ابى (سركرده منافقان) را كه در نماز جمعه پس از جنگ احد، منافقانه از پيامبر (ص) دفاع كرد، با سرزنش از مسجد بيرون انداخت. [6]

ابوايّوب پس از رحلت پيامبر (ص)

در نخستين جمعه‌اى كه ابوبكر به عنوان خليفه بر منبر پيامبر (ص) بالا رفت، ابوايوب با تعدادى از صحابه (دوازده نفر) برخاستند و او را به خداترسى و تقوا فرا خواندند و در زمان محاصره خانه عثمان و در حالى كه خليفه از برپايى نماز منع شده بود، نماز جماعت به امامت‌ ابوايوب برگزار شد. [7]

[1] . اعيان الشيعه، ج 6، ص 284. او 155 حديث از پيامبر اسلام نقل كرده است

[2] . شرح نهج‌البلاغه، ابن ابى الحديد، ج 8، ص 112؛ اسدالغابه، ج 2، ص 80

[3] . سفينة البحار، ج 1، ص 52

[4] . طبقات، ج 2، ص 356

[5] . سيرة النبويه، ج 2، ص 175

[6] . مغازى، ج 1، ص 318؛ سيره ابن هشام، ج 3، ص 111