با آمدن ابن زياد به كوفه، وضع مردم دگرگون شد. او در مسجد، مردم و مسلم را تهديد كرد. بعد از آن رؤساى قبيله‌ها و محلّات را طلبيد و با سخنان تهديدآميز از آنان خواست تا نام مخالفان يزيد را به او گزارش دهند وگرنه خون و جان و مالشان هدر خواهد بود. [1] اين اقدامات در جدايى مردم از مسلم مؤثر واقع شد، تا جايى كه مسلم مجبور شد از بيم مأموران ابن زياد خود را مخفى كند.

دوران اختفا

مسلم از خانه مختار خارج و به جايى امن‌تر يعنى خانه هانى [2] رفت. مسلم در دوران اختفاء به جمع‌آورى سلاح و جذب و سازماندهى نيروها و آماده ساختن آنها براى مقابله با عبيداللَّه و نيروهاى حكومتى پرداخت، چنان كه مسلم بن عوسجه را مأمور تهيه جنگ‌افزار و وسائل جنگى و كمكهاى مالى كوفيان كرد. [3]

يكى از وقايع دوران اختفا در منزل هانى، نقشه ترور ابن زياد بود. شريك بن اعور كه بتازگى به كوفه آمده بود، به علت بيمارى در منزل هانى مستقر شد و ابن زياد براى عيادت او به آنجا آمد. قرار بود با علامتى كه بيمار مى‌دهد، مسلم از مخفيگاه منزل وارد اتاق شود و ابن‌زياد را به قتل برساند. دو بار علامت داده شد و حتى ابن زياد مشكوك شد، ولى مسلم نيامد. وقتى ابن زياد منزل را ترك كرد و علت را از مسلم پرسيدند، او گفت: به دو جهت اين كار را نكردم، اوّل اينكه از امام على (ع) شنيدم كه پيامبر (ص) فرمود: ايمان مانع كشتن غافلگيرانه است، دوّم اصرار همراه با گريه همسر هانى كه از من خواست در خانه وى چنين كارى را نكنم. [4]

ابن زياد براى پى بردن به مخفيگاه مسلم و اطلاع از قرارها و برنامه‌هاى انقلابيون، از يك‌عامل نفوذى استفاده كرد. او با جاسوسى، اخبار نهضت را به حكومت مى‌رساند. «معقل»

[1] . مقتل الحسين، ص 172

[2] . هانى به عروه از بزرگان كوفه و چهره‌هاى بانفوذ شيعه بود كه هواداران و نيروهاى مسلّح و سواره‌اى كه تعدادشان به‌هزاران نفر مى‌رسيد در اختيار داشت. هانى در آن موقع نود ساله بود و افتخار محضر پيامبر (ص) را نيز درك كرده بود، در جنگهاى صفين و جمل در كنار امام على (ع) بود و از اخلاصى خاص نسبت به اهل بيت برخوردار بود. (مقتل الحسين، مقرّم، ص 173)

[3] . نفس المهموم، ترجمۀ شعرانى، ص 136

[4] . مقتل الحسين، مقرّم، ص 175