شركت در احُد

يكى از پيامدهاى جنگ بدر، جنگ احد بود كه يك سال بعد با هدف انتقام‌گيرى قريش از مسلمانان و جبران شكست جنگ بدر آغاز شد. در حالى كه عده‌اى معتقد به جنگ دفاعى در داخل شهر بودند، گروهى ديگر نظير حمزه، سعد بن عباده و نعمان بن مالك اظهار داشتند: اى رسول خدا (ص)، از آن ترس داريم كه دشمن تصور كند ما از ترس روبه‌رو شدن با آنها بيرون نرفته‌ايم. [1] در اين ميان حمزه گفت:

سوگند به آنكه قرآن را بر تو فرو فرستاد، امروز به غذا دست نخواهم برد، مگر آنكه بيرون مدينه با شمشير خود بر دشمن بتازم. [2]

صفوان بن اميه از سپاه دشمن وقتى ديد حمزه چون شير ژيان مى‌جنگد، گفت: تا به امروز نديده بودم كه مردى چنين بر خويشان خود بتازد. [3] استوارى عقيده و قوت ايمان حمزه در رويارويى با دشمنان خدا و اسلام بگونه‌اى بود كه در ميدان رزم دشمنان را هر چند از نزديكان و بستگان او بودند، از دم تيغ مى‌گذراند. يكى از كسانى كه حمزه او را در احد به قتل رساند، «ارطاة بن شرحبيل بن هاشم» يكى از پرچمداران سپاه قريش بود. [4]

خصايص نظامى حمزه‌

مورّخان اسلامى با توجه به سابقه و حضور فعّال حضرت حمزه، خصوصيتهاى ويژه‌اى در امور نظامى از وى بيان كرده‌اند:

چهار تن از ياران رزمنده پيامبر (ص) (على (ع)، حمزه، ابودجانه و زبير) در ميان سپاه نشانه‌هاى ويژه داشتند. حمزه با پر شتر مرغى نمايان مى‌گشت. بنابراين، حمزه از معدود كسانى بود كه در نبردها بر خود نشان مى‌نهادند. [5]

از صفاتى كه عرب زبانان درباره دلير مردان به كار مى‌برند، «مغاير» و «غشمشم» است. به اين معنا كه چنين كسى در ميدان نبرد، بى باكانه به پيش مى‌تازد و توجّهى به اطراف خود

[1] . مغازى، ج 1، ص 210.

[2] . همان مدرك، ص 211.

[3] . همان مدرك، ص 290.

[4] . سيره ابن اسحاق، ص 308.

[5] . مغازى، ج 1، ص 259.