شريح بن هانى‌

شريح بن هانى حارثى از ياران و فرماندهان نامى امير مؤمنان على (ع) بود كه در واقعه جمل و صفين و پس از آن پيوسته در كنار آن حضرت انجام وظيفه كرده، در خدمت به آرمانهاى والاى على (ع) لحظه‌اى درنگ نداشته است. علاوه بر علماى شيعه، دانشمندان سنّى نيز او را محل وثوق و مورد اعتماد توصيف كرده‌اند و بنا به گفته ذهبى تمام اهل حديث بجز بخارى از او روايت كرده‌اند. [1]

شريح در دوره امام على (ع)

1. در جنگ جمل: او از اولين افرادى بود كه دعوت امام را لبيك گفت و اين در حالى بود كه ابوموسى حاكم كوفه مردم را از شركت در جنگ باز مى‌داشت. از اين رو، هنگامى كه امام حسن (ع) و همراهانش براى دعوت كوفيان به پيوستن به سپاه امام على (ع) به اين شهر آمدند، شريح برخاست و گفت:

ما مى‌خواستيم به مدينه برويم تا از جريان كشته شدن عثمان آگاه شويم، خداوند اخبار مربوط به او را در خانه‌هايمان به ما داد. از دعوت على (ع) سر باز نزنيد. به خدا سوگند اگر او ما را فرا نمى‌خواند، باز با جان و دل او را يارى مى‌كرديم. [2]

درباره شركت او در جنگ جمل، دو قول وجود دارد. شيخ مفيد مى‌گويد: فرماندهى پياده نظام قبيله مذحج از سوى امام به شريح واگذار شد [3] و ابن شهر آشوب مى‌گويد:

شريح در كنار عمار ياسر فرماندهى جناح چپ سپاه امام را عهده‌دار بود. [4]

2. در پيكار صفين: هنگامى كه اميرمؤمنان (ع) تصميم گرفت براى رفع شرّ معاويه به صفين عزيمت كند، زياد بن نضر و شريح بن هانى را به عنوان پيشاهنگان سپاه اعزام كرد. آن حضرت اين دو فرمانده را در رأس دوازده هزار نفر به سوى شام فرستاد و خود به دنبال آنان حركت نمود. [5] (شرح اين ماجرا در بخش زياد بن نضر آمد.)

[1] . تذكرة الحفاظ، ذهبى، ج 1، ص 59

[2] . الامامة و السياسه، ج 1، ص 64

[3] . جمل، شيخ مفيد، ص 171

[4] . مناقب، ابن شهر آشوب، ج 3، ص 154

[5] . انساب الاشراف، ج 2، ص 296