الف. اهليت مالكيت‌

اين مقدار از استقلال اقتصادى براى هر كس، حتى كودك و ديوانه وجود دارد. در ماده 956 قانون مدنى آمده است: «اهليت براى دارا بودن حقوق، با زنده متولد شدن انسان شروع و با مرگ او تمام مى‌شود.» نقطه مقابل آن، عدم اهليت براى مالكيت است كه مصداق آن درگذشته، بردگان بودند و اكنون براى آن مصداق عينى يافت نمى‌شود.

ب. اهليت تصرف‌

اين اهليت به فرد بالغ و عاقل و رشيد اختصاص دارد. كسى كه اداره اموالش از نظر شرع و قانون به دست خودش باشد و بتواند هرگونه كه بخواهد در آن تصرف كند، از استقلال اقتصادى به اين معنا برخوردار است. بنابراين، صغير، سفيه و مجنون كه اهليت تصرف در اموال خود را ندارند و اداره اموالشان به دست نماينده قانونى آنهاست، استقلال اقتصادى به اين معنا را ندارند.

ج. خوداتكايى‌

كسى كه درآمدى دارد و از راه كسب و كار، زندگى‌اش را اداره مى‌كند و در هزينه‌هاى جارى خود به كسى وابسته نيست از استقلال اقتصادى به اين معنا برخوردار است. بنابراين، كسانى كه درآمد مالى ندارند و نمى‌توانند خود را اداره كنند، استقلال اقتصادى ندارند. براى مثال، فرزندى كه در هزينه زندگى به پدر خود وابسته است، از نظر اقتصادى، استقلال ندارد.»

مقصود از استقلال اقتصادى زن، كاربرد دوم آن است.

استقلال اقتصادى زن در آيات و روايات‌

آيات و روايات، استقلال اقتصادى را به معناى ياد شده اثبات كرده، بر آن صحّه مى‌گذارند. با توجه به اينكه آيات مربوط، در ضمن مباحث همين فصل ذكر و بررسى مى‌گردد، در اين جا تنها به ذكر چند روايت بسنده مى‌كنيم:

1. رسول خدا 6 مى‌فرمايد:

النَّاسُ مُسَلَّطُون عَلى امْوالِهِمْ. [2]

مردم بر اموال خود تسلّط دارند.

[1] ر.ک: همان.

[2] بحار الانوار، ج 2، ص 272.