غنيمت در حكومت اسلامى‌

غنايمى كه در زمان استقرار نظام اسلامى در جامعه- مانند زمان حاضر- و در هنگام دفاع به دست مى‌آيد اگر از قبيل آلات و ادوات جنگى باشد، مربوط به دولت اسلامى است و تصرف در غير آن، اگر از چيزهاى مختصر مانند انگشتر، ساعت، لباس و كفش باشد، اشكال ندارد و خمس آن واجب نيست، ولى چنانچه از اشياى قابل توجه باشد، جهت تعيين تكليف بايد به مسؤولين مربوط مراجعه شود. اگر هم مسؤولين امر در دولت اسلامى مقررات ويژه‌اى در غنايم غيرآلات و ادوات جنگى وضع نموده باشند، بايد مراعات شود. [1]

زمينى كه كافر ذمّى از مسلمانى خريدارى كند

اگر كافر ذمّى زمينى را از مسلمانى بخرد، بايد خمس آن را از همان زمين بدهد و اگر پول آن را هم بدهد، اشكال ندارد. [2]

كسى كه از اوّلِ تكليف خمس نداده‌

وظيفه كسى كه از اوّلِ تكليف خمس نداده، اين است كه اگر از منافع كسب:

1- وسائل غير مورد نياز خريده و يك سال از خريد آن گذشته، بايد خمس آن را بدهد.

2- وسائل مورد نياز و مطابق شأن خود خريده:

الف- اگر بداند آنها را در بين سالى كه فايده برده خريده، لازم نيست خمس آنها را بدهد.

ب- اگر نداند كه در بين سال خريده، يا بعد از تمام شدن سال، بنابر احتياط واجب بايد با حاكم شرع مصالحه كند. [3]

سؤال 1- افرادى هستند كه خمس بدهكار بوده و تاكنون نداده‌اند و حالا نمى‌توانند

[1] - ر. ك. استفتاءات، ج 1، ص 346، 508-509 و 511

[2] - مسألۀ 1829

[3] - مسألۀ 1797