مى‌فرمايد:

(وَ مَنْ اظْلَمُ مِمَّنْ كَتَمَ شَهادَةً عِنْدَهُ مِنَ اللَّهِ) [1]

ستمكارتر از كسى كه گواهى خود را از خدا پنهان مى‌كند، كيست؟

امام باقر 7 فرمود: رسول خدا 6 مى‌فرمايد:

كسى كه گواهى خود را بپوشد، يا گواهى (نا حقى) بدهد تا خون مسلمانى ريخته شود، يا مال مسلمانى كم شود، روز قيامت تا چشم كار مى‌كند صورتش تاريك بوده و سياهى عجيبى در آن است و مردم او را به اسم و نَسَبَش مى‌شناسند و كسى كه براى اظهار حق مسلمانى گواهى دهد، روز قيامت تا چشم كار مى‌كند صورتش نورافشانى مى‌كند و مردم او را به اسم و نَسَبَش مى‌شناسند. [2]

صفات شاهد

1- بلوغ‌

2- عقل‌

صفات شاهد

3- ايمان‌

4- عدالت‌

5- حلال‌زادگى‌

6- متهم نبودن‌

اينك توضيح موارد مزبور:

1- شهادت بچه نابالغ اعتبار ندارد. [3]

2- شهادت ديوانه پذيرفته نمى‌شود. [4]

[1]- تحريرالوسيله، ج 2، آِیه 140

[2] - بحارالانوار، علامه مجلسى، ج 104، ص 311، اسلاميه

[3] - تحريرالوسيله، ج 2، ص 441 (الاول)

[4] - همان (الثانى)

[3] شهادت غير مؤمن به‌طور مطلق- اعم از اينكه به نفع يا ضرر مؤمن و غير مؤمن باشد- پذيرفته نيست. (1)

[4] عدالت ملكه‌اى است كه (انسان را) از معصيت خداى تعالى بازمى‌دارد. بنابر شرط عدالت، شهادت فاسق (كسى كه مرتكب گناهان كبيره يا مصرّ بر صغيره است) پذيرفته نمى‌شود، بلكه مرتكب صغيره نيز بنابر احتياط واجب، فاسق است. از اين رو، شهادت او جز با توبه و ظهور عدالت پذيرفته نمى‌شود. (2)

[5] طبق شرط پنجم (حلال‌زاده بودن) شهادت ولدالزنا اگر چه اظهار اسلام كند و عادل هم باشد، پذيرفته نيست. (3)

[6] منظور از متهم نبودن شهود، آن است كه به موارد زير متهم نباشند:

الف- شهادت او نفعى براى شخص خود در برداشته باشد.

ب- با شهادتش ضررى از او رفع شود.

ج- شهادت شخص بر ضد دشمنش (كه خصومت دنيوى با او دارد) باشد.

د- كسى كه در كوچه و بازار كارش گدايى است. (4)

چند مسأله‌

[1] نَسَب مانع از پذيرفتن شهادت نيست، مانند شهادت پدر به نفع يا ضرر فرزند و شهادت فرزند به نفع پدر، شهادت برادر به نفع يا ضرر برادرش و نيز شهادت بعضى از بستگان به نفع يا ضرر بعضى ديگر. (5)

[2] شهادت مرد به نفع يا ضرر همسرش و نيز شهادت زن به نفع يا ضرر شوهرش پذيرفته مى‌شود. (6)

---------------------------

[1]- تحريرالوسيله، ج 2، ص 442 (الثالث)

[2] - همان، (الرابع)

[3] - همان، ص 443 (الخامس)

[4] - همان (السادس)

[5] - همان، ص 444، مسألۀ 5

[6] - همان