2- چنانچه انكار، موجب مجروح يا كشته شدن شود، بدون اذن امام 7 جايز نيست و در اين زمان فقيه جامع‌الشرايط- با وجود شرايط- جاى امام 7 است. [1]

اقامه حدود در زمان غيبت‌

در زمان غيبتِ ولىّ امر 7، نوّاب عام آن حضرت- يعنى فقهاى جامع شرايط فتوا و قضاوت- در اجراى امور سياسى و هر چه كه مربوط به امام 7 است به جز جهاد ابتدايى جانشين آن حضرتند. [2]

بر نوّاب عامّ (آن حضرت) واجب كفايى است در صورتى كه دستشان باز و ترسى از حكّام ظالم نباشد، به قدر ممكن و در صورت امكان، به امور فوق قيام نمايند. [3]

وظيفه مردم‌

بر مردم نيز واجب كفايى است كه در صورت امكان، فقيهان را در اجراى امور سياسى اسلام و غير آن‌ها از امور حسبيّه ^ كه در زمان غيبت از مختصات آنان است، كمك كنند و در صورت عدم امكان به هر قدرى كه ميسور و ممكن است (مساعدت نمايند.) [4]

تصدّى امور از طرف حاكمان ستمگر

1- تصدى حدود، قضاوت و مانند آن به نمايندگى از حاكم ستمگر، جايز نيست، تا چه رسد به اجراى سياسات (و تعزيرات) غير شرعى، بنابراين، اگر از طرف او با اختيار متصدّى شود و موجبات ضمان را ايجاد كند، ضامن است و كارش، گناه كبيره است. [5]

[1] همان، مسألة 11.

[2] تحرِیر الوسِیله، ج 1، ص 482، مسألة 2.

[3] همان، ص 483، مسألة 3.

^- امور حسبِیه، تکالِیف ِیا وظاِیفِی است که مِی‌دانِیم شارع مقدس، هرگز به ترک آن‌ها راضِی نِیست و چنان‌چه کسِی به انجام آن اقدام نکند برخلاف نظر شارع بر زمِین خواهد ماند (مکاسب، شِیخ انصارِی، ص 152.)

[4] همان، مسألة 4.

[5] همان.