افشا نكردن اسرار مربوط به لشكريان اسلام و مناطق جنگى و عملياتى، تعظيم شعاير دينى در اسارت و مانند آن به عنوان رسالت اسيران جنگى خودى مورد بحث قرار مى‌گيرد.

همچنين مى‌تواند شامل نيروهاى دشمن شود كه به دست لشكريان اسلام اسير مى‌شوند كه در اين صورت از مسائلى مانند رفتار با اسيران جنگى و رعايت اصول انسانى نسبت به آن‌ها بحث مى‌شود. در فقه بيشتر به احكام همين صورت اخير، پرداخته شده است و منظور از «رفتار با اسراى جنگى» نيز در اين جا رفتار رزمندگان اسلام با اسيران جنگى دشمن است.

مسلمانان پس از دستيابى به اين اسيران، بايد با رحمت و رأفت اسلامى با آن‌ها رفتار كنند و كسى حق ندارد بر آنان آسيبى برساند. پيام قرآن كريم از گذشت فراوان و رحمت اسلامى نسبت به اسيران حكايت مى‌كند و خطاب به پيامبر اكرم 6 مى‌فرمايد:

(يا ايُّهَا النَّبِىُّ قُلْ لِمَنْ فى‌ ايْديكُمْ مِنَ الْاسْرى‌ انْ يَعْلَمِ اللَّهُ فى‌ قُلُوبِكُمْ خَيْراً يُؤْتِكُمْ خَيْراً مِمَّا اخِذَ مِنْكُمْ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحيمٌ) [1]

اى پيامبر! به كسانى كه در دست شما اسيرند بگو: اگر خدا در دل‌هاى شما خيرى سراغ داشته باشد، بهتر از آن‌چه از شما گرفته شده به شما عطا مى‌كند و بر شما مى‌بخشايد و خدا آمرزنده مهربان است!

اين پيام مهرآميز قرآن روحيه شكست خورده اسيران را بازسازى كرده، به آنان نويد زندگى بهتر مى‌دهد. رسول خدا 6 براساس چنين تعاليم ارزنده‌اى خود رفتارى كريمانه با اسيران جنگى داشت و پيروان خود را نيز به مراعات اخلاق انسانى- اسلامى سفارش مى‌كرد؛ به عنوان مثال: آن حضرت در جنگ بدر به اصحابش دستور داد: «به اسيران احترام كنيد» و آن‌ها نيز هنگام غذا خوردن اسيران را بر خود مقدم مى‌داشتند. [2]

[1] انفال (8)، آِیة 70.

[2] تفسِیر القرآن العظِیم، ابن کثِیر، ج 4، ص 455.