و يا غير مجاز، زمينه‌ساز ايستايى، عقب روى و سرانجام انحطاط و سقوط او را فراهم آورد. حديث مشهور «نگاه حرام، تيرى از تيرهاى شيطان است» [1] و مانند آن به صراحت بر اين نكته اشاره دارند. از همين رو در همه اديان الهى از آغاز تا كنون حدودى را براى نگاه تعريف كرده‌اند كه از جمله آن، ممنوع بودن نگاه نامحرمان و حتى محرم‌ها به تمام يا قسمتى از بدن ديگران است.

قرآن كريم نيز از مؤمنان مرد و زن [2] مى‌خواهد تا چشم خود را از آنچه بدان اجازه ندارند، فرو گيرند: (قُل لِّلْمُؤْمِنِينَ يُغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ) (نور/ 30) و در ادامه آيه، به كسانى كه نگاه هوس‌آلود و آگاهانه به زنان نامحرم مى‌افكنند و آن را غيراختيارى قلمداد مى‌كنند، اخطار مى‌كند: خداوند از آنچه انجام مى‌دهيد مسلماً آگاه است: (إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا يَصْنَعُونَ). پيامبر گرامى اسلام و ائمه اطهار نيز به پاكى چشم سفارش بسيار كرده‌اند و براى آن بركات بسيارى بر شمرده‌اند [3] و در مقابل، تأكيد كرده‌اند كه نتيجه نگاه حرام به ناموس ديگران، علاوه بر آتش دوزخ، در همين دنيا دامنِ فرد چشم چران را مى‌گيرد و همان گونه كه به دختر و زن مردم نگاه كرده، مردم به همسر و دختر او نگاه خواهند كرد! [4]

در اين درس، احكام نگاه، به اجمال بيان مى‌گردد و سعى شده مسائلى آورده شود كه بيشتر مورد نياز جامعه باشد.

1. نگاه مرد به مرد

مردان (پسرانى كه به سن بلوغ رسيده‌اند و بالاتر) مى‌توانند به تمام بدن مردان ديگر به استثناى عورتين نگاه كنند، مشروط بر آن كه به قصد لذت و ريبه نباشد. [5] بنابراين نگاه همراه‌

[1]. بحارالانوار، ج 101، ص 35؛ همان، ج 77، ص 294

[2]. آِیه 31 سوره نور از زنان مؤمن مِی‌خواهد تا دِیدگان خود را از هر نامحرمِی فرو بندند.

[3]. دِیدن شگفتِی‌هاِی عالم، راحتِی قلب، نِیک‌خوِیِی، پاداش الهِی و چشِیدن شِیرِینِی اِیمان، در زمره اِین برکات است.

(ر.ک: بحارالانوار، ج 101، ص 35، 37 و 41؛ شرح غرر الحکم، آمدِی، ج 5، ص 449؛ مِیزان الحکمه، ج 10، ص 7)

[4]. وسائل الشِیعه، ج 14، ص 144

[5]. توضِیح المسائل، امام خمِینِی، مسئله 2438