4- 3. مشخص نمودن خطرى كه موجب خسارت مى‌شود

زندگى انسان با خطر آميخته شده و بشر همواره كوشيده است تا خود را از آثار ويرانگر آن مصون دارد. خطرهايى كه موجب زيان و خسارت مى‌شوند از نظر ماهيت متفاوت و از جهت گستردگى بسيار متنوع هستند.

آتش سوزى، غرق شدن، سرقت، بيمارى، زلزله، تنزل ارزش برابرى پول، و نقص فنى از جمله خطرهايى هستند كه موجب خسارت مى‌شوند. شناخت خطر، نخستين گام براى مقابله با وقوع و كاهش آثار زيان بار آن است. خطر) risk (در حقيقت موقعيت احتمالى است كه اگر محقق شود زيان و ضرر را در پى خواهد داشت. احتمال بيمارى، آتش سوزى، سرقت، وفات اگر تحقق پيدا كند موجب زيان و خسارت مى‌باشد، از همين رو خطر و ريسك محسوب مى‌شوند. موضوعات و مواردى كه احتمالات مذكور براى آنها وجود داشته باشد بيمه‌پذير مى‌باشند. بنابراين مواردى كه فاقد اين موقعيت احتمالى هستند بيمه‌پذير نبوده و عقد بيمه نسبت به آنها واقع نخواهد شد.

خطرهايى كه انسان در مقابل آنها خسارت مى‌بيند، به اعتبارات مختلف مى‌توانند تقسيم گردند. خطرها مى‌توانند به اعتبار مورد و موضوع آن به مالى، بدنى و جانى تقسيم شوند. از بين رفتن اموال به وسيله سيل، آتشفشان، زلزله خشكسالى، نقص فنى و تكنولوژى، جنگ، كودتا، انقلاب و اعتصاب يا كاهش ارزش آنها به سبب تنزل ارزش برابرى پول يا تغييرات نرخ ارز ايجاب مى‌نمايد كه خطرهاى مالى را يكى از مهم‌ترين خطرها تلقى نماييم. نقص عضو و از كار افتادگى از جمله خطرات بدنى و فوت، خطر جانى به‌شمار مى‌آيند. همچنين خطرها مى‌توانند طبيعى يا انسانى تلقى شوند. خطرهايى چون احتمال زلزله، خشكسالى، سيل از جمله خطرهاى طبيعى و جنگ، كودتا و اعتصاب از خطرهاى انسانى محسوب مى‌شوند، زيرا اراده انسان در تحقق آنها نقش دارد.

براى رفع جهالت و غَرَر از عقد بيمه، تعيين نوع خطر ضرورى مى‌باشد. به موجب ماده 12 و 13 قانون بيمه سال 1316، بيمه‌گذار بايد در زمان عقد، هرگونه اطلاعاتى كه در ارزشيابى ميزان خطر مؤثر است به بيمه‌گر ارائه نمايد. معمولًا بيمه‌گر، پرسشنامه‌اى را به بيمه‌گذار مى‌دهد تا به آن پاسخ دهد و در نتيجه ويژگى‌هاى خطرات احتمالى نسبت به مورد عقد را آشكار نمايد.