از همين مسأله است كه فقه و اجتهاد جنبه عينى و عملى پيدا كند و قدرت برخورد در مسلمانان به‌وجود آورد.»

همچنين سفارش مى‌كند:

ما بايد بدون توجه به غرب حيله‌گر و شرق متجاوز و فارغ از ديپلماسى حاكم بر جهان درصدد تحقق فقه عملى اسلام برآييم و الّا مادامى كه فقه در كتابها و سينه علما مستور بماند، ضررى متوجه جهانخواران نيست. [2]

با اين تفسير امام راحل قدس سره اجتهاد نظرى به اجتهاد عملى تبديل‌مى‌شود و شأن مجتهد نيز از درس و بحث و تحقيق علمى صِرف فراتر مى‌رود و به فقه جنبه عملى و اجرايى مى‌بخشد.

ضرورت اجتهاد

با توجه به اينكه «كليات اسلامى، ثابت و لا يتغيّر و محدود است؛ اما حوادث و مسائل، نامحدود و متغيّر است و هر زمانى مقتضيات مخصوص خود و مسائل مخصوص خود را دارد؛ به همين جهت ضرورت دارد كه در هر عصر و زمانى گروهى متخصص و عالم به كليات اسلامى و عارف به مسائل و پيشامدهاى زمان، عهده‌دار اجتهاد و استنباط حكم مسائل جديد از كليات اسلامى بوده باشند.» [3]

بر اين اساس آنچه در اجتهاد اهمّيت دارد مسائل نوين و تازه‌اى است كه پيش‌تر سابقه نداشته است. در اينگونه موارد وظيفه فقيه انطباق پرسش‌هاى جديد با اصول اسلام است. اين موضوع، لزوم اجتهاد را در همه اعصار تبيين مى‌كند.

امام خمينى قدس سره از زمره فقيهانى است كه اجتهاد را براى پاسخگويى به سؤالات جديد و حلّ معضلات و مسائل مورد ابتلاى مردم و حكومت، امرى ضرورى مى‌دانست، باب اجتهاد را در اين خصوص باز مى‌ديد و معناى اجتهاد را در پاسخگويى‌

[1] - صحيفۀ نور، ج 21، ص 98-99

[2] - همان، ص 100

[3] - مجموعۀ آثار، ج 3، ص 197-198