3- ما همان‌طور كه از توليدات داخلى كشور، هر دولتى مشترى آن باشد، مى‌فروشيم و صادر مى‌كنيم، همان‌طور هم هر چه را كه در داخل به آن نياز داشته باشيم از خارج مى‌خريم، ولى در همه اين تجارت‌ها بر مبناى دو طرف مساوى عمل خواهيم كرد و حاضر نيستيم كه دولتى بخواهد مبادلات اقتصادى را اهرمى براى نفوذ سياسى و تحميل اغراض استعمارگرانه خود قرار دهد. [1]

4- روابط ما با تمام خارجى‌ها براساس اصل احترام متقابل خواهد بود. در اين رابطه نه به ظلمى تسليم مى‌شويم و نه به كسى ظلم خواهيم كرد و در زمينه تمام قراردادها بنابر اساس مصالح سياسى، اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى ملّت خودمان عمل خواهيم‌كرد. [2]

5- ما هر قراردادى را كه به ضرر ايران باشد، به نفع ايران لغو خواهيم كرد. [3]

6- اگر در روابط تجارى با بيگانگان خوف ورود صدمه اقتصادى به بازار مسلمانان باشد و موجب اسارت تجارى و اقتصادى گردد، اين تجارت، حرام و قطع اين گونه روابط واجب است. [4]

7- روابط تجارى با بعضى از دولت‌هاى دست نشانده از قبيل اسرائيل، جايز نيست و بازرگانانى كه با اين قبيل دولت‌ها روابط تجارى دارند خائن به اسلام و مسلمانان و كمك كار به هدم احكام هستند. [5]

زمين‌

از نظر اسلام، زمين بايد در اختيار همه بندگان خدا قرار گيرد و راه تملّك آن در فقه اسلامى عبارت از احيا و آبادانى آن است. عمران و آبادانى ممكن است از طريق «تحجير»، «احياى زمين‌هاى موات» و مانند آن صورت گيرد كه به بيان برخى از احكام آن‌ها مى‌پردازيم.

[1] - صحيفۀ نور، ج 4، ص 177-178

[2] - همان، ج 2، ص 259

[3] - همان، ج 3، ص 39

[4] - توضيح المسائل، مسألۀ 2831

[5] - همان، مسألۀ 2834