زانو زده، از درياى بيكران علم و فضيلت ايشان بهره‌مند مى‌گشتند.

اين حوزه درسى در دو بخش قابل بررسى است:

الف- حوزه علميه قم‌

حوزه درس فقه و اصول امام راحل قدس سره در حوزه علميه قم ابتدا در «مسجد محمديّه» (واقع در خيابان ارَم) آغاز شد، ولى پس از مدّتى به‌خاطر كوچك بودن مسجد، شركت كنندگان زياد و مزاحمت سر و صداى خيابان، پيشنهاد شد كه جاى ديگرى براى تدريس انتخاب شود. از اين رو، ايشان «مسجد سلماسى» را برگزيد. با گسترش روز افزون حوزه درسى امام قدس سره، جلسه درس به مسجد اعظم منتقل شد. شبستان مسجد اعظم كه شايد در حدود دو هزار نفر مى‌توانند در آن نماز بخوانند، كمى مانده بود تا پر شود. درس امام قدس سره رفته رفته جلوه ديگرى پيدا كرد. [1]

دوره اوّل درس خارج اصول امام از جلد دوم «كفايةالاصول» شروع شده، در حدود سال 1330 شمسى (1371 ه. ق.) به‌پايان رسيد. حضرت امام دوره دوّم اصول خود را از نو آغاز كرد. اين دوره به مدت هفت سال به طول انجاميد. تقريرِ درس و بحث اصول ايشان تحت عنوان «تهذيب الاصول»، ثمره اين دوره است.

حضرت آيةالله‌العظمى فاضل لنكرانى كه در اين دوره از محضر امام راحل قدس سره بهره‌مند بوده، درباره خاطرات آن روز خود مى‌فرمايد:

به‌خاطر دارم كه حضرت امام خمينى قدس سره، يك دوره كامل بحث اصول از بحث الفاظ تا آخر مباحث عقلى و اجتهاد و تقليد را طى هفت سال تدريس كردند. همين دوره، شايد بهترين دوره تدريس اصول ايشان بود؛ چرا كه در جلسه‌هاى درس ايشان شاگردان بسيار مبرّز و محقّقى شركت مى‌كردند و محلّ درس ايشان مملو از جمعيت مى‌شد. با آنكه تعداد طلبه‌ها در آن زمان در حوزه، در مقايسه با امروز، كم بود، جمعيت آن‌قدر زياد مى‌شد كه گروهى از طلبه‌ها در خارج از مسجد سلماسى در كوچه مى‌نشستند، چنان‌كه بيشتر مدرّسان و فضلاى امروز، از اين درس بهره برده‌اند. [2]

[1] - ر. ك: پا به پاى آفتاب، ج 4، ص 83

[2] - همان، ص 68