2- نظم‌

موضوع نظم در تمام كارهاى امام خمينى قدس سره منعكس بود و درس وى از پرمحتواترين، پرجمعيت‌ترين، منظم‌ترين و مرتّب‌ترين درس‌هاى حوزه علميه قم محسوب مى‌شد و اغلب طلبه‌هاى جدّى و فاضل پيش ايشان درس مى‌خواندند. جهت روشن‌تر شدن نظم امام قدس سره، ابعاد گوناگونى كه در لا به لاى سخنان ياران و شاگردان ايشان به آن اشاره شده، در زير مى‌آوريم:

الف- حضور در مجلس درس: درمدّت شاگردى ايشان و استفاده از محضرشان، جز انضباط و جدّى بودن و به وقت و درس اهميت زياد دادن، از ايشان چيزى نديديم. براى وقت خيلى قيمت قائل مى‌شدند، به‌طورى كه به ذهنم نمى‌آيد كه ايشان حتى يك بار سر وقت نيامده باشد. [1]

حضرت امام، افزون بر اينكه خود منظّم بود، از اينكه شاگردى بى‌نظم به درس حاضر مى‌شد، بشدّت ناراحت مى‌گرديد و مى‌فرمود:

من نمى‌گويم به درس من بياييد، ولى اگر مى‌خواهيد بياييد، منظّم بياييد. [2]

ب- تدريس: در تدريس، مطالب را خيلى عالى و مرتّب تنظيم مى‌كردند و همين تنظيم مطالب، كمك بسيار مؤثرى در بهتر و زودتر فهميدن مطالب درسى بود. [3]

ج- فضاى مجلس درس: در عرصه درس و تدريس هم همان نظم حاكم بر زندگى امام قدس سره وجود داشت. [4] مرحوم امام معتقد بودند كه شاگرد بايد سر درس اشكال كند و اگر سر درس اشكال نمى‌شد، مى‌فرمود:

مگر مجلس ختم است كه همه ساكت هستيد؟!

در عين حال، اگر اشكال و جوابى، بيش از دو يا سه بار تكرار مى‌شد، جلوگيرى كرده‌

[1] - پا به پاى آفتاب، ج 3، ص 39 (سخنان آية‌الله ابوالقاسم خزعلى)

[2] - مجلّۀ حوزه، شمارۀ 68-69، ص 42 (سخنان آية‌الله حسين مظاهرى)

[3] - پا به پاى آفتاب، ج 4، ص 289 (سخنان آية‌الله العظمى حسين نورى)

[4] - همان، ج 3، ص 228 (سخنان حجة‌الاسلام سيد محمّد سجّادى اصفهانى)