نام کتاب : شخصیت و دیدگاههای فقهی امام خمینی نویسنده : یوسفیان، نعمتالله جلد : 1 صفحه : 59
گسترده مورد بررسى قرار داده است.
انفال، عدم جواز خريد و فروش موقوفات، بيع رهن، بطلان
معامله غررى و ضررى، احتكار و ... از مباحث مطرح شده در اين مجموعه ارزشمند فقهى
است.
د- رساله لاضرر
حضرت امام قدس سره دراينكتاب، تحقيقات ارزشمندى
ارائهدادهاست. ايشان «قاعده لاضرر» را يكى از مقرّرات حكومتى و دستورات سياسى
نبىّ اكرم 6 شمرده است كه آن حضرت با اين فرمان حكومتى در محيط
شرع مقدس، توليد ضرر و مضيقه و فشار هر فردى را بر ديگرى، يا بر اجتماع و محيط
زيست انسانها محكوم كرده است. مضمون قاعده با اين ديدگاه اين است كه در محيط و
اجتماع اسلامى كسى نبايد به ديگرى ضرر برساند، يا او را به مشقّت افكند و يا بر
اجتماع اسلامى فشار و سختى وارد سازد. بر اين اساس، هرگاه تصرّف كسى- گرچه در مِلك
خود- به ديگرى يا بر اجتماع اسلامى ضرر برساند يا فشار و مضيقه ايجاد كند از تصرف
او جلوگيرى شده، تسلّطش از مال سلب مىگردد.
ه- رساله اجتهاد و تقليد
اين رساله حاوى شؤون فقيه، شرايط اجتهاد، مناصب فقيه
و اجتهاد و تقليد است.
امام راحل قدس سره در شرايط اجتهاد، مسائلى را بيان
كرده كه خلاصه آن به قرار زير است:
اجتهاد با تحصيل مقدمات بسيارى بهدست مىآيد كه
عبارتند از:
1- آگاهى به فنون عربيّت و ادبيات عرب به مقدارى كه
در فهم كتاب و سنّت بدان احتياج هست.
2- انس به محاورات عرفى و فهم موضوعات عرفى و خارجى،
از آنچه در كتاب و سنّت بر طبق محاورات عرفى مشى شده است و پرهيز از خلط بين
دقتهاى فلسفى و معانى عرفى كه چه بسيار از طلّاب و روندگان راه اجتهاد، در اين
مورد دچار اشتباه مىشوند.
3- آگاهى به منطق، به مقدار تشخيص قياسها و حدود و
... اما تفاصيل قواعد و دقتهايى كه در عرف و محاوره بهكار نمىرود، مورد نياز
پويندگان استنباط نخواهد بود.
نام کتاب : شخصیت و دیدگاههای فقهی امام خمینی نویسنده : یوسفیان، نعمتالله جلد : 1 صفحه : 59