آن، ولايت فقيه و دامنه آن، امر به معروف و نهى از منكر، دفاع، تقيه و ... بخش بزرگ فقه را به صحنه زندگى كشاند و بدين ترتيب، بحث از مسائل اجتماعى، حكومتى، سياسى، اقتصادى و حقوقى اسلام را كه در حاكميت رژيم‌هاى مستبد طاغوتى، به‌دست فراموشى سپرده شده بود، دوباره احيا كرد و حوزه‌هاى دينى را وارد صحنه سياست و اداره اجتماع كرد.

9- طرح مسائل جديد

امام خمينى قدس سره با عقيده به اينكه فقه، قدرت پاسخگويى به نيازهاى انسان از گهواره تا گور را دارد و مى‌تواند نيازهاى هر عصرى را پاسخ دهد، مى‌كوشيد كه اصول محكم فقه را در عمل مردم پياده كند و به معضلات و نيازهاى جامعه پاسخ دهد. از اين رو، طرح مسائل مستحدثه و مورد ابتلاى دينداران عصر از ناحيه امام قدس سره از جمله ويژگى‌هاى بارز فقهى ايشان محسوب مى‌گردد.

منشأ اين ويژگى به سال‌هاى قبل از پيروزى انقلاب اسلامى برمى‌گردد. حضرت امام قدس سره در همان زمان از ركود و سستى اجتهاد در رويارويى با رخدادهاى اجتماعى رنج مى‌برد و براى اسلام و حوزه‌هاى فقهى احساس خطر مى‌كرد. از جمله عواملى كه اين احساس خطر را تشديد مى‌كرد، عبارت بودند از:

الف- نقص رساله‌هاى عملى: امام قدس سره ازسويى مى‌ديد رساله‌هايى كه براى پاسخگويى به نيازهاى فردى و اجتماعى در اختيار مردم قرار مى‌گيرد، ناقص و حاوى چند بخش از ابواب فقهى است و بسيارى از مسائل عبادى- سياسى مانند نماز جمعه، امر به معروف و نهى از منكر، مسائل حقوقى و ... در آن حذف شده است و مسائل اقتصادى آن نيز به خمس و زكات و ... منحصر شده، از مسائل روز و مستحدثه خالى گشته است.

ب- تبليغات دشمنان: از سوى ديگر، ايادى استعمار و دشمنان داخلى و خارجى سعى در منزوى كردن اسلام و روحانيت از صحنه اجتماع و سياست داشتند. از اين رو، مى‌كوشيدند اسلام را به صورت دينى ناقص جلوه دهند كه برنامه عملى آن چيزى جز طهارت و نجاست، نماز و روزه و ... نيست و با دستاويز قرار دادن رساله‌هاى عملى، اسلام را در اداره مملكت و پرداختن به سياست و اقتصاد عاجز جلوه مى‌دادند و جوانان مسلمان و انقلابى را اغفال مى‌كردند. حضرت امام قدس سره در چنين شرايطى به فكر