اسوه بى بديل عرصه شجاعت، مولى الموحدين على بن ابيطالب 7 است كه در وصف شجاعت خويش مى‌فرمايد:

به خدا سوگند كه اگر عرب جملگى با هم به پيكار با من آيند، به صحنه نبرد پشت نكنم و اگر فرصتى فرا چنگ آيد، به گردن زدن يك يك آنان بشتابم. [1]

در مقابل، صفت ترس و بزدلى، خصلتى است نكوهيده و براى عضو نيروهاى مسلح نكوهيده‌تر؛ چنان كه در حديثى از امام على 7 مى‌خوانيم:

احذروا الجبن فانه‌عار و منقصه. [2]

از بزدلى دورى كنيد كه ننگ و كاستى است.

و در حديثى ديگر از پيامبر اكرم 6 مى‌خوانيم:

من احسّ من نفسه جبناً فلا يَغزُ. [3]

هر كس در خود، احساس ترس كند، به جنگ نرود.

ليكن با وجود فضيلت بودن شجاعت و رذيلت بودن ترس و بزدلى، شجاعت واقعى كه در كلام علماى اخلاق به معناى هماهنگى افعال؛ با عقل و اشاره آن [4] آمده، به سان ساير خصلتها و فضايل آفتى دارد كه عبارت است از تهور و فرو گذاشتن دور انديشى و احتياط؛ چنان كه در احاديثى از امام على و امام عسكرى 7 مى‌خوانيم:

آفة الشجاعة اضاعة الحزم. [5]

آفت شجاعت، فرو گذاشتن دور انديشى و احتياط است.

انّ ... للشجاعة مقداراً، فان زاد عليه فهو تهور. [6]

شجاعت اندازه‌اى دارد كه اگر از آن فراتر رود، تهوّر است.

[1] . نهج البلاغة، ترجمه معاديخواه، نامۀ 45.

[2] . ميزان الحكمة، ج 2، ص 2274

[3] . همان، حديث 2279.

[4] . معراج السعادة، ص 33.

[5] . ميزان الحكمة، ج 6، حديث 9171.

[6] . همان، 9173.