ج- نظر فقها:

1- علامه حلى در كتب مختلف فقهى خود تأكيد كرده است كه حضور در جبهه جنگ واجب است و تخلف از آن حرام است، در صورتى كه امام حضور او را در جنگ لازم بداند و يا جبهه جنگ و دفاع نيازمند حضور او باشد. [1]

2- ابن ابى عقيل، حضور در جبهه جنگ را در صورت فراخوانى امام بر هر مؤمنى واجب و تخلف از آن را جايز نمى‌داند. [2]

3- ابن براج، حضور در جبهه جنگ داخلى را در صورت فراخوانى امام واجب و تخلف از آن را جايز نمى‌شمرد. [3]

4- صاحب جواهر، «تخلف از جهاد» را در رديف گناهان كبيره‌اى بر مى‌شمرد كه به طور صريح وعده آتش جنهم براى مرتكبين آن داده شده است. [4] همچنين او تأكيد مى‌كند كه تخلف از جهاد فقط در صورت عدم نيازمندى جبهه جهاد، جايز است.

5- حضرت امام راحل در پاسخ به استفتائات گوناگون درباره حضور در جبهه جنگ و دفاع از اسلام مى‌فرمود:

1- 5- مادامى كه جبهه‌ها نياز به نيرو دارد، رفتن به جبهه بر بالغين واجب است. [5]

2- 5- تا موقعى كه جبهه‌ها نياز به نيرو دارند، شركت در جبهه واجب است. [6]

3- 5- مادامى كه جبهه‌ها نياز به نيروى مادى يا معنوى دارد و از جانب مسؤولين، اعلان كفايت نشده، شركت در جبهه دفاع، واجب و مقدم است. [7]

4- 5- تا اطمينان به وجود نيروى كافى در جبهه حاصل نشود، شركت واجب است. [8]

[1] . مختلف الشيعه، ج 4، ص 382؛ منتهى المطلب (ط. ق)، ج 2، ص 901-902؛ تذكرة الفقهاء (ط. ق)، ج 1، ص 410؛ تحرير الاحكام، ج 2، ص 128

[2] . فقه ابن ابى عقيل العمانى، ص 432.

[3] . المهذب، بن المراج، ج 1، ص 325.

[4] . جواهر الكلام، ج 13، 312

[5] . همان، ج 21، ص 10

[6] . استفتائات، ج 1، ص 494، س 10 و س 19

[7] . همان، ص 496، س 14 و 17.

[8] . همان، ص 498، س 21.