1- اگر به مردم بدهكار است و موقع دادن
آن بدهى رسيده، بايد بدهد و اگر خودش نمىتواند بدهد، يا موقع دادن بدهى او
نرسيده، بايد وصيّت كند و بر وصيّت شاهد بگيرد.
2- اگر خمس و زكات و مظالم بدهكار است،
بايد فوراً بدهد و اگر نمىتواند بدهد، چنانچه از خودش مال دارد يا احتمال مىدهد
كسى آنها را ادا نمايد، بايد وصيّت كند و همچنين است اگر حج بر او واجب باشد.
3- اگر نماز و روزه قضا دارد، بايد
وصيّت كند كه از مال خودش براى آنها اجير بگيرند، بلكه اگر مال نداشته باشد ولى
احتمال بدهد كسى بدون آن كه چيزى بگيرد آنها را انجام مىدهد، باز هم واجب است
وصيّت نمايد و اگر قضاى نماز و روزه او بر پسر بزرگترش واجب باشد بايد به او
اطّلاع دهد يا وصيّت كند كه براى او بهجا آورند. [1]
شرايط صحّت وصيّت
الف- وصيّتكننده؛ بايد داراى پنج شرط
باشد كه عبارتند از؛ بلوغ، عقل، اختيار، رشد و عدم خودكشى. بنابراين؛
- وصيّت كودك، صحيح نيست، گرچه اقوى
صحّت وصيّت كودك دهساله است در مورد كارهاى نيك مثل ساختمان مسجد و پل و خيرات و
مبرّات.
- وصيّت ديوانه، مست و كسى كه او را
مجبور كرده باشند وصيّت كند و محجورى كه از تصرّف در اموالش ممنوع است، نيز صحيح
نيست.
- همينطور كسى كه با زخمى كردن خود يا
خوردن سمّ يا پريدن از بلندى دست به خودكشى زده، وصيّتش صحيح نيست. [2]