ارث كسى كه وارث ندارد و .... [1]

^ خمس، زكات، فطريه و كفارات. [2]

^ جزيه، كه از اهل كتاب در ازاى تأمين امنيت آن‌ها دريافت مى‌شود.

^ زمين‌هايى كه مسلمانان با جنگ و جهاد فتح مى‌كنند.

^ خراج يا اجاره بهاى زمين‌هايى كه دولت در اختيار مسلمانان مى‌گذارد.

^ ماليات‌هاى مستقيم و غير مستقيمى كه دولت اسلامى دريافت مى‌كند. [3]

استفاده از بيت‌المال‌

هرگونه تصرّف در بيت‌المال بايد در چارچوب شرع و قانون انجام پذيرد و متصديان امور همواره بايد اصل «مصرف كمتر و بهره‌ورى بيشتر» را در هزينه‌هاى عمومى در نظر بگيرند و به‌گونه‌اى طراحى و برنامه‌ريزى كنند كه بيت‌المال مسلمانان به بهترين شكل ممكن در جريان بيفتد و نيازمندى‌هاى جامعه برطرف گردد. امير مؤمنان 7 در اين مورد، نكته دقيقى را بيان فرموده، ضمن نامه‌اى به كارگزاران خويش مى‌نويسد؛

«ادِقُّوا اقْلامَكُمْ وَ قارِبُوا بَيْنَ سُطُورِكُمْ وَاحْذِفُوا عَنّى‌ فُضُولَكُمْ وَاقْصُدُوا الْمَعانِىَ وَ ايَّاكُمْ وَالْاكْثارَ فَانَّ امْوالَ الْمُسْلِمينَ لا تَحْتَمِلُ الْاضْرارَ» [4]

نوك قلم‌هايتان را نازك كنيد و فاصله سطرها را كم كنيد و براى من سخن زائد ننويسيد لبّ مطلب را بنويسيد و از زياده‌نويسى بپرهيزيد كه بيت‌المال مسلمانان زيان‌را برنمى‌تابد.

امام خمينى قدس سره اين گفتار علوى را دستورالعمل دائمى و لازم‌الاجرا براى همه كسانى مى‌داند كه به‌نحوى با بيت‌المال سر و كار دارند و مى‌فرمايد:

اين يك دستورى هست براى همه؛ يعنى دستورى هست براى كسانى كه در

[1] - رسالۀ نوين، ج 2، ص 120-122

[2] - مالكيت عمومى، سيّد محمد خامنه‌اى، ص 90-92

[3] - رسالۀ نوين، ج 2، ص 66-67

[4] - بحارالانوار، ج 76، ص 49