حضرت على 7 به مالك اشتر در باره مراقبت از نيروهاى دفاعى و لشكريان اسلام فرمود:

بايد بازرسانى معروف به امانت و حقگويى بر آنها بگمارى تا خدمات آنها را به تو گزارش نمايند و خدمتگزاران بدانند كه زحماتشان از نگاه تو پوشيده نخواهد ماند. حق خدمت هر يك را دقيق بشناس و به حساب ديگرى مگذار و از ارزش آن نيز هيچ مكاه. هر يك را پاداش مناسب ده، و از هر كدام در حدود فعاليتش قدردانى كن. [1]

امام از كسانى كه حتى گاهى مرتكب خطايى شده باشند كه براى يك كارگزار مسلمان زيبنده نباشد، به صراحت گله‌مندى و نارضايتى خود را ابراز مى‌كرد. روشن است كه نظارت بر عملكرد آنها در آن ايام با توجه‌به كمبود امكانات و وسعت كشور اسلامى امكان‌پذير نبود، مگر اينكه افرادى جهت كسب خبر و جست و جو از احوال آنها به آن مناطق اعزام شده و از طريق آنها اخبار صحيح و مستند به دست آيد.

2. دولتهاى سلطه‌طلب خارجى: مراقبت‌از دشمنان بيگانه و پى‌جويى از تحركات سياسى، اقتصادى دولتهاى سلطه‌طلب خارجى و دستيابى به اهداف پنهان و آشكار آنها به‌خصوص در عرصه نظامى، يك ضرورت حياتى است و دولت اسلامى در صورت غفلت از اين امر مهم زيان خواهد برد.

عمل توأم با دورانديشى، مراقبت و در نتيجه موفقيت رسول اكرم 6 در برابر دشمنان قسم خورده اسلام درس بزرگى براى ماست. حال، اين سؤال مطرح است كه چرا نهضت اسلامى صدر اسلام به سرعت و در مدتى كوتاه‌

[1] . نهج البلاغه، نامۀ 53